Wednesday, January 22, 2025

സാബിറ ..

ഡോ.എം.എസ് മൗലവി അവാര്‌ഡ് (അന്‌സാറിന്റെ സഹധര്‌മ്മിണി ഇര്‌ഫാനയുടെ ഉമ്മ) സി.എ സാബിറക്ക്.വാടാനപ്പള്ളി പാഠപുസ്‌തക നിര്‌മാണ സമിതി മുന് അം‌ഗവും നിലവില് പാഠ്യപദ്ധതി പരിഷ്‌കരണ സമിതി അം‌ഗവുമായ സി.എ സാബിറ കേരള അറബിക് മുന്‌ഷീസ് അസോസിയേഷന് സം‌സ്‌ഥാന കമ്മിറ്റി ഏര്‌പ്പെടുത്തിയ ഡോ.എം.എസ്.മൗലവി സ്‌മരണ അവാര്‌ഡിന്‌ അര്‌ഹയായി.അറബിക് സാഹിത്യോത്സവത്തിന്റെ ഉപജ്ഞാതാവായ ഡോ.എം.എസ് മൗലവി അറബിക് ഡിപ്പാര്‌ട്ട്‌മന്റില് വ്യത്യസ്‌ത പരിഷ്‌കരണങ്ങള്‌ക്ക് നേതൃത്വം നല്‌കിയ വ്യക്തിത്വമായിരുന്നു.തൃശുരില് ജനുവരി 30 ന്‌ നടക്കുന്ന കെ.എ.എം.എ സമ്മേളനത്തില് അവാര്‌ഡ് സമ്മാനിക്കും.

സന്തോഷ വര്‍‌ത്തമാനം

സന്തോഷ വര്‍‌ത്തമാനം

-----------------

കൂട്ടുകാരികളായ ഇര്‍‌ഫാനയും ഹിബ ഷിബിലിയും തമ്മിലുള്ള സ്‌നേഹാന്വേഷണം മകന്‍ ഹമദിനുള്ള ഇണയെ കണ്ടെത്തുന്നതിലേക്ക് യാദൃശ്ചികമായി വഴി തുറന്നപ്പോള്‍ ഹിബയുടെ പിതാവ് ഷിബിലിയും ഞാനും വിശേഷങ്ങള്‍ പ്രാധാന്യത്തോടെ പങ്കുവെച്ചു. 

19 ഡിസം‌ബര്‍ 2024 ന്‌ രാവിലെ ഞങ്ങള്‍ മുല്ലശ്ശേരിയിലെ വസതിയില്‍ വെച്ച് പരസ്‌പരം പ്രാഥമികമായി ചര്‍‌ച്ച ചെയ്‌തു.അല്‍ജാമി‌അ ഇസ്‌ലാമിയ്യയില്‍ ഉസൂലുദ്ദീന്‍ വിദ്യാര്‍‌ഥിനിയാണ്‌ ഹിബ ഷിബിലി.പഠന സൗകര്യാര്‍‌ഥം ശാന്തപുരത്താണ്‌ താല്‍‌കാലികമായി താമസിക്കുന്നത്.ഡിസം‌ബര്‍ 26 ന്‌ ഞങ്ങള്‍ ശാന്തപുരത്തെ വീട്ടില്‍ പോയി.മക്കള്‍ പരസ്‌പരം കണ്ടു.മക്കളുടെ അനുകൂലമായ പ്രതികരണങ്ങളില്‍ അല്ലാഹുവിനെ സ്‌തുതിച്ചു. 

19 ജനുവരി 2025

ഞങ്ങള്‍ കുടും‌ബ സമേതം അഞ്ചങ്ങാടി ബുഖാറയില്‍ പോയി.സ്‌നേഹ സമ്പന്നരായ റഫീഖ് സഹോദരന്മാരുടെ വീട് സന്ദര്‍‌ശിച്ചു.എന്റെ സഹോദരിമാരില്‍ നിന്നും രണ്ട് പേരും ജേഷ്‌ഠ സഹോദരന്റെ മൂത്തമകളും കുടും‌ബവും ഹമദിന്റെ മാമയും മാമിമാരും കുഞ്ഞുമ്മയും കുഞ്ഞുപ്പയും കൂടെയുണ്ടായിരുന്നു.വൈകീട്ട് 5 മണിക്ക് ശേഷമാണ്‌ ഞങ്ങള്‍ ബുഖാറയില്‍ എത്തിയത്.എല്ലാം പരിചിതമുഖങ്ങളായിരുന്നില്ലെങ്കിലും അങ്ങനെയാണ്‌ അനുഭവപ്പെട്ടത്.ബന്ധുക്കളും പ്രിയപ്പെട്ടവരുമായി കുറച്ചു സമയം സൗഹൃദം പങ്കിട്ടു.പരസ്‌പരം പരിചയപ്പെട്ടു.പ്രിയ സഹോദരങ്ങളുടെ വന്ദ്യവയോധികയായ ഉമ്മ ഏറെ സന്തോഷവതിയായിരുന്നു.ഞാനും മോനും ചാരത്തിരിക്കെ അവര്‍ മനസ്സ് തുറന്നു പ്രാര്‍‌ഥിച്ചു.

വായന ഇഷ്‌ടപ്പെടുന്ന ഹിബമോള്‍‌ക്ക് എന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട എഴുത്തുകാരുടെ അടക്കം പുസ്‌തകങ്ങള്‍ സമ്മാനമായി നല്‍‌കി.എല്ലാവരും ഒരുമിച്ചിരുന്ന് ചായസത്കാരം ആസ്വദിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കെ മഗ്‌രിബ് അദാന്‍ കേള്‍‌ക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു.ബുഖാറപള്ളിയില്‍ പോയി നിസ്‌ക്കരിച്ചു.പള്ളിയില്‍ വെച്ചും പ്രിയപ്പെട്ട ഹുസൈന്‍ തങ്ങളേയും മറ്റുപലരേയും കണ്ടു സന്തോഷം പങ്കിട്ടു.

റഫീഖ് കുടും‌ബത്തിലെ കുട്ടികളും കൗമാരക്കാരും യുവാക്കളും എല്ലാം പ്രകൃതിരമണീയമായ ബുഖാറ പരിസരത്ത് നില്‍‌ക്കുമ്പോള്‍ മൊബൈലുകള്‍ മിന്നിക്കൊണ്ടിരുന്നു.ഖത്തറില്‍ നിന്നും റഫീഖ് തങ്ങളും ഷിബിലിയും ടലഫോണിലൂടെ സ്‌നേഹാന്വേഷണങ്ങള്‍ നടത്തി തങ്ങളുടെ ആത്മീയ സാന്നിധ്യം രേഖപ്പെടുത്തി.

ഹിബമോളുടെ പഠനത്തിന്‌ പ്രയാസമില്ലാത്ത നാളും തിയ്യതിയുമൊക്കെ പരസ്‌പരം കൂടിയാലോചിച്ച് വിവാഹം നിശ്ചയിക്കണമെന്നാണ്‌ രണ്ട് കുടും‌ബങ്ങളും കരുതുന്നത്.

ലോക രക്ഷിതാവായ നാഥന്‍ അനുഗ്രഹിക്കുമാറാകട്ടെ...

മഞ്ഞിയില്‍

Monday, December 30, 2024

പൊള്ളുന്നവാക്കുകള്‍

പൊള്ളുന്നവാക്കുകള്‍ 

ഫാത്തിമ ഹിബയുടെ 2015ല്‍ പ്രകാശനം ചെയ്യപ്പെട്ട കവിതാ സമാഹാരമാണ്‌ വാക്ക്.കഴിഞ്ഞ ദിവസം ഈ കവിതകളിലൂടെ സഞ്ചരിച്ചപ്പോള്‍ വായിക്കാന്‍ വൈകിപ്പോയതില്‍ ഖേദം തോന്നി.

ഉറുദു കവിയായ ഇഫ്‌തികാര്‍ ആരിഫിന്റെ മുകാലമ എന്ന കവിതയില്‍ കനം തൂങ്ങി നില്‍‌ക്കുന്ന ചിലവരികളിലെ അര്‍‌ഥതലങ്ങള്‍ ഓര്‍‌ത്തുപോയി.ഓരോ ശിലയിലും അഗ്നി നിറച്ച,അഗ്നിക്ക് നിറം കൊടുത്ത,അണുവിന്‌ ശബ്‌ദവും ശബ്‌ദത്തിന്‌ വാക്കും വാക്കിന്‌ ജീവനും നല്‍‌കിയവന്‍ എന്നാണ്‌ അതിലെ ആശയം. അഥവാ സര്‍‌ഗാത്മകമായി പ്രപഞ്ച നാഥനെ വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന അതിമനോഹരമായ അക്ഷര ലോകം.

മനുഷ്യന്‍ ആശയവിനിമയം നടത്തി കൊണ്ടിരിക്കുന്ന വാക്കുകളുടെ ആഴങ്ങളിലേക്കും അതിലെ വിസ്‌മയലോകത്തേക്കും കവി അനുവാചകനെ നയിക്കുകയാണ്‌.

ഹിബയുടെ കവിതാസമാഹാരത്തിന്റെ പേര്‌ പോലും വാക്ക് എന്നാണ്‌.അവതാരികയില്‍ സൂചിപ്പിക്കപ്പെട്ടതുപോലെ,ഹിബ എഴുതുമ്പോള്‍ ഭാവനക്ക് ചിറക്‌വെക്കുകയല്ല.യാഥാര്‍‌ഥ്യത്തിന്‌ മൂര്‍‌ച്ച കൂടുകയാണ്‌. വേദനകൊണ്ട് പുളയുന്ന പച്ചമനുഷ്യരുടെ നോവും വേവും സ്വമേധയാ ഏറ്റുവാങ്ങുന്ന നിഷ്‌കളങ്കരായ കവികളുടെ മുന്‍ നിരയില്‍ ഈ ബാലിക മൂര്‍‌ച്ചയുള്ള വാക്കുകള്‍‌കൊണ്ട് പ്രതികരിക്കുന്നതായി അനുഭവപ്പെടുന്നു.

കവിയുടെ സ്വപ്‌നങ്ങള്‍,പ്രതീക്ഷകള്‍ സങ്കടങ്ങള്‍ എല്ലാം മിഴിവാര്‍‌ന്ന വാക്കുകളിലൂടെ പ്രസരിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്.ഹൃദയവികാരങ്ങള്‍ നോവുകളായി പുറത്ത് വരുന്നതാണ്‌ കവിത എന്ന വരിയിലുണ്ട് കാവ്യലോകത്തിന്റെ സകല സൗന്ദര്യവും.വാക്കിന്റെ ശക്തിക്ക് മുന്നില്‍ വാള്‍‌മുനകള്‍ ഒടിയുന്നു എന്ന പ്രയോഗം മാത്രം മതിയാകും ഈ പ്രതിഭയുടെ അക്ഷരധ്വനികളുടെ മാസ്‌മരികലോകം തിരിച്ചറിയാന്‍.

വാക്ക് എന്നകവിതയില്‍ നിന്നും തുടങ്ങി ഐലന്‍ എന്ന കവിതയോടെ സമാപിക്കുന്ന ഈ കൊച്ചു സമാഹാരം വായനക്കാരോട് തുറന്നു പറയുന്ന പൊള്ളുന്ന വാക്കുകള്‍ നിമിഷം പ്രതി ജ്വലിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുകയും ഇത് അണയാതിരിക്കാന്‍ കൊതിച്ചു പോകുകയും ചെയ്യും.

ഗസ്സയിലൂടെ പറഞ്ഞ് വെക്കുന്ന വാക്കുകൾ, കണ്ണടയിലൂടെ കാണുന്ന കാഴ്ചകൾ, ഐലനിലൂടെ ലോകത്തെ നോക്കിക്കാണുന്ന കുഞ്ഞു ഹൃദയം ഏറെ വിസ്‌മയാവഹം തന്നെ....!

ഫാത്തിമ ഹിബ ഷിബിലി നു‌അ്‌മാന്‍ എന്നാണ്‌ ഈ കവയത്രിയുടെ പൂര്‍‌ണ്ണനാമം.ഇപ്പോള്‍ ശാന്തപുരം അല്‍‌ജാമിഅയില്‍ ഉസൂലുദ്ദീന്‍ വിദ്യാര്‍‌ഥിനിയാണ്‌.

മുതിര്‍‌ന്ന ഹിബയുടെ വാക്കുകളല്ല,ബാലികയായിരുന്ന പ്രതിഭയുടെ മൂര്‍‌ച്ചയുള്ള വാക്കുകളും അതില്‍ ചൂഴ്‌ന്ന് നില്‍‌ക്കുന്ന ഭാവനാലോകവും വായനക്കാരെ ആശ്ചര്യപ്പെടുത്തും.ഇന്നെനിക്ക് ആകാശത്ത് വട്ടമിട്ട് പറക്കണം എന്ന് ആശ എന്ന കവിതയിലൂടെ ധീരമായി ചുവട് വെക്കുന്ന ഹിബയുടെ സങ്കല്‍‌പങ്ങള്‍‌ക്ക് ചിറകുകള്‍ മുളക്കട്ടെ എന്നാണ്‌ പ്രാര്‍‌ഥന. 

മഞ്ഞിയില്‍


Friday, December 27, 2024

ശൈത്യകാല വിശേഷങ്ങള്‍...

ശൈത്യകാല വിശേഷങ്ങള്‍..

2024 ഡിസം‌ബര്‍ 2 ന്‌ ദോഹക്ക് തിരിച്ചു പോകാനുള്ള ഒരുക്കത്തിലായിരുന്നു.തലേദിവസം ഡിസം‌ബര്‍ 1 ന്‌ വൈകീട്ട് ഗുരുവായൂരില്‍ നിന്നും സ്‌കൂട്ടറില്‍ വീട്ടിലേക്ക് പോരുമ്പോള്‍ തീരെ സുഖകരമല്ലാത്ത പാതകളുടെ ശോചനീയാവസ്ഥയെ കുറിച്ച് അസ്വസ്ഥനായിരുന്നു.

കൂടെ ഷമീര്‍ മോനും ഉണ്ട്.പെയ്‌തു കൊണ്ടിരുന്ന മഴയുടെ ബാക്കി തുള്ളികള്‍ ഹെല്‍‌മറ്റില്‍ പതിക്കുന്നതിന്റെ ഇടവിട്ട താളം യാത്രയുടെ താളം പോലെ കിണുങ്ങി കിണുങ്ങിയായിരുന്നു സഞ്ചാരം. 

മാമബസാര്‍ എത്താറായപ്പോള്‍ എണ്ണാനാകാത്തത്ര കുഴികളിലെല്ലാം വെള്ളം നിറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.സുരക്ഷിതമായ യാത്ര ദുസ്സഹമായി തോന്നി.നിമിഷങ്ങളുടെ ദൈര്‍‌ഘ്യത്തില്‍ അത് സം‌ഭവിച്ചു.സ്‌കൂട്ടര്‍ കുഴിയില്‍ കുടുങ്ങി.ചക്രം ഉരുട്ടാനുള്ള ശ്രമം പാഴായി.വാഹനം മുന്‍ ഭാഗം പൊന്തി ഞങ്ങള്‍ വീണൂ.ഇടതു കാലില്‍ ചെറിയൊരു പരിക്ക് ഉണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും പെട്ടെന്ന് എഴിന്നേറ്റു.പക്ഷെ പിന്നിലിരുന്ന ഷമീറിന്‌ എഴുന്നേല്‍‌ക്കാന്‍ കഴിയുമായിരുന്നില്ല.പിന്‍ഭാഗത്തേക്ക് മലര്‍‌ന്നടിച്ചു വീണു ഒപ്പം ഇടതുകാലില്‍ സ്‌കൂട്ടറിന്റെ പെടല്‍ ഈണത്തില്‍ വീണതിനാല്‍ സാരമായ പരിക്കും.

ഓടിയെത്തിവരെല്ലാം ബന്ധപ്പെട്ട വകുപ്പിന്റെ അനാസ്ഥയെ കുറിച്ച് വാചാലമാകുന്നുണ്ടായിരുന്നു.

നിമിഷങ്ങള്‍‌ക്കുള്ളില്‍ ആം‌ബുലന്‍‌സ് എത്തി.നാട്ടുകാരുടെ സാഹയത്താല്‍ ആം‌ബുലന്‍‌സില്‍ കയറ്റി.കാലിലെ എല്ലിന്‌ സാരമായ പരിക്കുള്ളതിനാല്‍ എത്രയും പെട്ടെന്ന് ആശുപത്രിയില്‍ എത്തിക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമായി ചാവക്കാട് ഹയാത്ത് ആശുപത്രിയില്‍ പ്രവേശിപ്പിച്ചു.ഷമീര്‍ മോന്റെ പ്രാഥമിക പരിചരണങ്ങള്‍‌ക്ക് ശേഷമാണ്‌ എന്റെ കാലിലെ പരിക്കും മുറിവും ശ്രദ്ദയില്‍ പെട്ടത്.ഷമീറിനെ ശസ്‌ത്രകിയക്ക് വിധേയനാക്കാനുള്ള ഒരുക്കങ്ങള്‍ക്കിടെ ബന്ധുക്കളെ വിവരമറിയിച്ചു.താമസിയാതെ എല്ലാവരും എത്തി.

എനിക്കുള്ള പരിചരണങ്ങള്‍ നടന്നു കൊണ്ടിരിക്കുമ്പോള്‍ തന്നെ ഹമദിനോട് നാട്ടില്‍ വരാന്‍ നിര്‍‌ദേശം കൊടുത്തു.അവധികഴിഞ്ഞ് ബാം‌ഗ്‌ളൂരില്‍ തിരിച്ചെത്തിയ അന്‍‌സാര്‍ ഉടനെ നാട്ടിലേക്ക് പുറപ്പെടുകയും ചെയ്‌തു. 

മൂന്നോ നാലോ ദിവസങ്ങള്‍‌ക്ക് ശേഷം ഡിസ്‌ചാര്‍ജ് ചെയ്‌ത് വീട്ടില്‍ തിരിച്ചെത്തി.വിശ്രമം തുടര്‍‌ന്നു.ഇപ്പോള്‍ സുഖം പ്രാപിച്ചു വരുന്നു.

---------------

ഇതിന്നിടെ തികച്ചും അവിചാരിതമായി മകന്‍ ഹമദിന്‌ ഒരു വിവാഹാന്വേഷണം. പെരുമ്പിലാവ്  അന്‍‌സാര്‍ കേമ്പില്‍ വെച്ച് ഇര്‍‌ഫാനയും ഹിബ ഷിബിലിയും തമ്മിലുള്ള സ്‌നേഹാന്വേഷണത്തിലൂടെ വളര്‍‌ന്നു വന്നു.താമസിയാതെ ഹിബയുടെ പിതാവ് ബുഖാറയില്‍ ഷിബിലിയും ഞാനും കാര്യങ്ങള്‍ പങ്കുവെച്ചു. ഡിസം‌ബര്‍ 19 ന്‌ രാവിലെ ഞങ്ങള്‍ മുല്ലശ്ശേരിയിലെ വസതിയില്‍ വെച്ച് പരസ്‌പരം പ്രാഥമികമായി ചര്‍‌ച്ച ചെയ്‌തു.അന്ന് വൈകീട്ട് അദ്ദേഹം ദോഹക്ക് പോയി.

ശാന്തപുരം അല്‍ജാമി‌അ ഇസ്‌ലാമിയ്യയില്‍ ഉസൂലുദ്ദീന്‍ വിദ്യാര്‍‌ഥിനിയാണ്‌ ഹിബ ഷിബിലി.പഠന സൗകര്യാര്‍‌ഥം ഉമ്മയും മകളും ശാന്തപുരത്താണ്‌ താല്‍‌കാലികമായി താമസിക്കുന്നത്.

ഡിസം‌ബര്‍ 26 ന്‌ ഞങ്ങള്‍ ശാന്തപുരത്തെ വീട്ടില്‍ പോയി.മക്കള്‍ പരസ്‌പരം കണ്ടു.മക്കളുടെ അനുകൂലമായ പ്രതികരണങ്ങളിലുള്ള സന്തോഷത്തിലാണ്‌ ഇരു കുടും‌ബവും.ശൈത്യകാല നൊമ്പരങ്ങളില്‍ മലരുകള്‍ ഉണരുന്നത് പോലെ...

===============

മഞ്ഞിയില്‍

Monday, December 16, 2024

ഒരു അധ്യായത്തിന്‌ പരിസമാപ്‌തി

വൈദ്യ കുടും‌ബത്തിലെ ഒരു അധ്യായത്തിന്‌ പരിസമാപ്‌തി

-----------------

മേനോത്തകായിലെ തലമുതിര്‍‌ന്ന കാരണവര്‍ മുഈനുദ്ദീന്‍ വൈദ്യരുടെ ഭൗതിക ശരീരം തൊയക്കാവ്‌ മഹല്ല് ഖബര്‍‌സ്ഥാനിലെ കുടും‌ബാം‌ഗങ്ങളുടെ ഖബറുകള്‍‌ക്കരികില്‍ ഖബറടക്കി.കുറച്ച് നാളായി വാര്‍‌ദ്ധക്യ സഹജമായ കാരണത്താല്‍ രോഗശയ്യയിലായിരുന്നു. ഒരാഴ്‌ചയിലധികമായി  ആരോഗ്യനില തൃപ്‌തികരമായിരുന്നില്ല.  

രണ്ട് ദിവസം മുമ്പ് വൈദ്യരെ  സന്ദര്‍‌ശിച്ചിരുന്നു.ആഹാരാധികാര്യങ്ങളില്‍ വിരക്തി പ്രകടിപ്പിക്കുന്നുണ്ട് എന്നതൊഴിച്ചാല്‍ മറ്റു പ്രശ്‌നങ്ങള്‍ ഒന്നും ഇല്ല എന്ന് കൂടെയുള്ളവര്‍ പറയുന്നുണ്ടായിരുന്നു.എന്നാല്‍ മുഖഭാവങ്ങളില്‍ നിന്നും കാര്യങ്ങള്‍ അതിലും അപ്പുറമാണെന്ന് മനസ്സിലാക്കാന്‍ സാധിച്ചിരുന്നു എന്നതാണ്‌ വാസ്‌തവം.അതുകൊണ്ട് തന്നെ കാര്യത്തിന്റെ ഗൗരവം ബന്ധപ്പെട്ടവരെ ഉണര്‍‌ത്തുകയും ചെയ്‌തു.

ഡിസം‌ബര്‍ 15 ന്‌ മധ്യാഹ്നത്തിനു ശേഷം,മരണാസന്നനാണെന്ന ബോധ്യത്തിലായിരിക്കണം ബന്ധുക്കളെ പലരേയും കാണാന്‍ വൈദ്യര്‍ ആഗ്രഹം പ്രകടിപ്പിച്ചു.വിവരമറിഞ്ഞെത്തിയവരില്‍ കൊച്ചയമു മുസ്‌ല്യാരും ഉണ്ടായിരുന്നു.അദ്ദേഹം  അടുത്തിരുന്ന് ഖുര്‍‌ആന്‍ പാരായണം ചെയ്‌ത് കേള്‍‌പ്പിച്ചു കൊണ്ടേയിരുന്നു.ചുരുക്കത്തില്‍ അന്ത്യാത്രയുടെ അവസാന നിമിഷങ്ങള്‍‌ക്ക് ബന്ധുമിത്രാധികള്‍ എല്ലാവരും സാക്ഷിയായി.ഏകദേശം 2 മണിയോടെ വൈദ്യരുടെ ആത്മാവ്‌ അല്ലാഹുവിലേക്ക് അനുഗ്രഹത്തിന്റെ മാലാഖമാരുടെ അകമ്പടിയോടെ പറന്നുയര്‍‌ന്നു.

ഏര്‍‌ച്ചം വീട്ടിലെ പാരമ്പര്യ ആയുര്‍‌വേദ കുടും‌ബത്തില്‍ പഴയ തലമുറയിലെ വൈദ്യന്മാര്‍ ഇനിയാരും ജീവിച്ചിരിപ്പില്ല.സം‌ഭവബഹുലമായ ഒരു അധ്യായം ഇവിടെ പരിസമാപ്‌തി കുറിച്ചിരിക്കുന്നു.പുതിയ തലമുറയിലുള്ളവര്‍ പ്രതിജ്ഞാ ബദ്ധതയോടെ പുതിയ അധ്യായത്തിലെ താളുകള്‍ ക്രിയാത്മകമായി സര്‍‌ഗാത്മകമായി രചിച്ചു തുടങ്ങണം.അല്ലാഹു അനുഗ്രഹിക്കട്ടെ.

==========

രാവിലെ 10.30 ന്‌  ഏറെ ഉറ്റവരുടെ സൗകര്യാര്‍‌ഥം വീടിനകത്ത് വെച്ച് വൈദ്യരുടെ മകന്‍ അബ്‌ദുല്‍ ഹഫീദിന്റെ നേതൃത്വത്തില്‍  പ്രാര്‍‌ഥനയും ജനാസ നിസ്‌ക്കാരവും നടന്നു.വീട്ടുമുറ്റത്ത് വെച്ച് നടന്ന പ്രാര്‍‌ഥനക്ക് കൊച്ചയമു മുസ്‌ലിയാരും,തൊയക്കാവ് പള്ളിയില്‍ വെച്ച് നടന്ന നിസ്‌ക്കാരത്തിന്‌ മേച്ചേരിപ്പടി ഉസ്‌താദും നേതൃത്വം നല്‍‌കി.മധ്യാഹ്നത്തിനു മുമ്പ് ഖബറടക്കം കഴിഞ്ഞു.

ഖബറടക്കം കഴിഞ്ഞ് തിരിച്ചു പോരുമ്പോള്‍ മനസ്സ് എവിടെയൊക്കെയോ സഞ്ചരിച്ചു കൊണ്ടിരുന്നു.എഴുപതുകളില്‍ പുവ്വത്തൂരിലെ പഴയ പോസ്റ്റോഫീസിനോട് ചേര്‍‌ന്ന് നിന്നിരുന്ന ഓട്മേഞ്ഞ കെട്ടിടത്തിലെ ഒരു മുറിയില്‍ വൈദ്യരുടെ ചികിത്സാ കേന്ദ്രമുണ്ടായിരുന്നു.കൂടാതെ കെ.ജി.എസ് ബുക്ക് സ്റ്റാള്‍,വാച്ച് റിപ്പയര്‍,മരുന്ന് കട ഒക്കെയായിരുന്നു പ്രസ്‌തുത കെട്ടിടത്തില്‍ ഉണ്ടായിരുന്നത്.വാസ്‌മ,രാഗം തിയറ്റേഴ്‌സ്,വനിതാ ടൈലറിങ് തുടങ്ങിയവയായിരുന്നു മുകളിലെ നിലയില്‍.ആഴ്‌ചയിലെ നിശ്ചിത ദിവസത്തെ കേമ്പ് വിവരങ്ങള്‍ എഴുതിയ നോട്ടീസ് ബോര്‍‌ഡ് പുറത്ത് ചുമരില്‍ തൂക്കിയിട്ടിരുന്നു.

പുവ്വത്തൂര്‍ സെന്റ്‌ആന്റണീസില്‍ പഠിച്ചു കൊണ്ടിരുന്ന കാലം.ഇടവേള സമയത്ത് പുറത്തിറങ്ങിയാല്‍ വൈദ്യരുടെ ചികിത്സാ കേമ്പുള്ള ദിവസങ്ങളില്‍ ഇക്കാനെ കാണാന്‍ ചെല്ലും.ഞെളിഞ്ഞും പിരിഞ്ഞുമൊക്കെ കുറച്ച് നേരം അവിടെ നില്‍‌ക്കും.കുശലന്വേഷണങ്ങള്‍ നടത്തി കൊണ്ടിരിക്കെ മേശ വലിപ്പ് തുറന്ന് അതില്‍ ചുരുണ്ട് കിടക്കുന്ന ഒരു രൂപയൊ രണ്ട് രൂപയൊ എടുത്ത് തരും.വേണ്ട എന്ന് നിരസിച്ചു കൊണ്ട് തന്നെ കാശ് വാങ്ങി പോക്കറ്റിലിട്ട് തിരിച്ചു പോരും.ഒപ്പം ഇക്കയും കസേരയില്‍ നിന്നും എഴുന്നേല്‍‌ക്കും.ഞാന്‍ റോഡ് മുറിച്ചു കടക്കുന്നത് വരെ നോക്കി നില്‍‌ക്കും.

---------------

പഠനകാലത്തും പഠനാനന്തരവും പ്രവാസകാലത്തും ഒക്കെയുള്ള ഓര്‍‌മ്മകള്‍‌ക്ക് അറ്റമില്ല.

ഇടക്കൊക്കെ മേനോത്തകായില്‍ സന്ദര്‍‌ശിക്കുകയും വീട്ട് വര്‍‌ത്തമാനങ്ങള്‍ പങ്കു വെക്കുന്നതും വളരെ ഇഷ്‌ടമാണ്‌.ചിലപ്പോളൊക്കെ എന്നെ കാണണമെന്ന് പ്രത്യേകം ആഗ്രഹം പ്രകടിപ്പിക്കാറും ഉണ്ട്.മിനമോളെയും ഹിബമോളെയും വലിയ ഇഷ്‌ടമാണ്‌.ഒരാളെയെങ്കിലും വൈദ്യം പഠിപ്പിക്കണമെന്നൊക്കെ പറയാറുണ്ട്.ഒരിക്കല്‍ ഹിബമോളുടെ മക്കളുമായി ചെന്ന് കുറേ നേരം മക്കളുമായി കളിച്ചും ചിരിച്ചുമൊക്കെ സമയം ചിലവഴിച്ചു. 

കഴിഞ്ഞ ജൂണില്‍ സാഹിത്യ അക്കാദമിയില്‍ വെച്ച് പ്രകാശനം ചെയ്യപ്പെട്ട മഞ്ഞുതുള്ളികള്‍ എന്ന എന്റെ കവിതാ സമാഹാര വര്‍‌ത്തമാനം ഏറെ സന്തോഷത്തോടെയാണ്‌ കേട്ടിരുന്നത്.

മരിക്കുന്നതിന്റെ രണ്ട് ദിവസം മുമ്പ് സന്ദര്‍‌ശിച്ചപ്പോള്‍ തീരെ അവശനായിരുന്നു.ചുമലിലൂടെ ചുറ്റിയ ഷാളിന്നടിയിലൂടെ കൈകളില്‍ തൊട്ടപ്പോള്‍ സാധ്യമാകുന്നത്ര കൈകള്‍ ചേര്‍‌ത്ത് പിടിച്ച് സാവകാശമായിരുന്നു കൈവിട്ടത്.ജീവനുള്ള ഒടുവിലത്തെ സ്‌പര്‍‌ശനം..

ലോക രക്ഷിതാവായ നാഥാ മണ്‍‌മറഞ്ഞു പോയ പ്രിയപ്പെട്ടവരുടെ പ്രവര്‍‌ത്തനങ്ങളുടെ പ്രതിഫലനം ഈ ലോകത്തും പ്രതിഫലം പരലോകത്തും നല്‍‌കി അനുഗ്രഹിച്ചരുളേണമേ...

=============

മഞ്ഞിയില്‍






Sunday, December 15, 2024

മുഈനുദ്ദീന്‍ വൈദ്യര്‍ ഓര്‍‌മയായി

തൊയക്കാവ് :ഹാജി കുഞ്ഞി ബാവു വൈദ്യരുടെ മകന്‍ മുഈനുദ്ദീന്‍ വൈദ്യര്‍ അല്ലാഹുവിലേക്ക് യാത്രയായി വാര്‍‌ദ്ധക്യ സഹജമായ കാരണത്താല്‍ കുറച്ച് നാളായി രോഗശയ്യയിലായിരുന്നു.

ഒരാഴ്‌ചയിലധികമായി വൈദ്യരുടെ  ആരോഗ്യനില തൃപ്‌തികരമായിരുന്നില്ല.  ഡിസം‌ബര്‍ 15 ന്‌ മധ്യാഹ്നത്തിനു ശേഷമായിരുന്നു മരണം.

തൊയക്കാവ് മുട്ടിക്കല്‍ വസതിയില്‍ വെച്ചായിരുന്നു അന്ത്യം. ബന്ധുമിത്രാധികളും മക്കളും മരണാസന്നവേളയില്‍ അടുത്തുണ്ടായിരുന്നു.

ഡിസം‌ബര്‍ 16 തിങ്കളാഴ്‌ച 11 മണിക്ക് തൊയക്കാവ് ഖബര്‍‌സ്ഥാനില്‍ ഖബറടക്കം നടക്കും.
ഭാര്യ:-സുഹറ.മക്കള്‍:-ഡോ.അബ്‌ദുല്‍ഹഫീദ്,സബീന,സല്‍‌വ.മരുമക്കള്‍:-ഡോ.സായ,അബ്‌ദുല്ല,ഷാഹുല്‍,സഹോദരങ്ങള്‍:-നഫീസ,റാബിയ,ഹവ്വ, ഹാജറു,അഹമ്മദ്‌,അബ്‌ദുറസാഖ്‌, ആമിനക്കുട്ടി,ഉസ്‌മാന്‍.

പരേതന്റെ പാരത്രിക ജീവിതം പ്രകാശമാനമാക്കി അനുഗ്രഹിക്കട്ടെ.

===============

കേരളത്തിലെ പ്രഗത്ഭരും പ്രശ‌സ്‌തരുമായ പണ്ഡിതവര്യന്മാരുടെ ചികിത്സാലയമായി തൊയക്കാവ്‌ മുട്ടിക്കലിനടുത്തുള്ള മേനോത്തകായില്‍ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു.പരമ്പരാഗത ആയുര്‍വേദ ചികിത്സാ രംഗത്തെ കുലപതികളുടെ പാരമ്പര്യം ശ്രേഷ്‌ഠമായി നില നിര്‍ത്തിപ്പോരുന്നതില്‍ തൊയക്കാവ്‌ മേനോത്തകായില്‍ വൈദ്യ കുടും‌ബത്തിലെ അഞ്ചാം തലമുറക്കാര്‍ സവിശേഷ പ്രാധാന്യം നല്‍‌കിപ്പോരുന്നു.

വൈദ്യ കുടുംബത്തിലെ കുലപതി അബ്‌ദുല്‍ ഖാദര്‍ വൈദ്യരുടെ മകന്‍ പ്രസിദ്ധ പാരമ്പര്യ വൈദ്യന്‍ വൈദ്യ കേസരി അമ്മുണ്ണി വൈദ്യരുടെ ഇളം തലമുറയിലും കണ്ണി മുറിയാത്ത വൈദ്യ പാരമ്പര്യം കൊണ്ട്‌ അനുഗ്രഹീതമാണ്‌. ആയുര്‍‌വേദത്തിലും സിദ്ധവൈദ്യത്തിലും ഏറെ പ്രശസ്‌തനായിരുന്ന പരേതനായ വൈദ്യ കേസരി ഹാജി കുഞ്ഞു ബാവു വൈദ്യരുടെ മകനാണ്‌ മുഈനുദ്ധീന്‍ വൈദ്യര്‍.

മുഈനുദ്ധീന്‍ വൈദ്യരുടെ മകന്‍ ഡോക്‌ടര്‍ ഹഫീദ്‌ പുതിയ തലമുറയിലെ പ്രശസ്‌തനും പ്രഗത്ഭനുമായ ഭിഷഗ്വരനാണ്‌.മുഈനുദ്ധീന്‍ വൈദ്യരുടെ സഹോദരങ്ങളായ അഹമ്മദ്‌, ഉസ്‌മാന്‍ എന്നിവരുടെ മക്കളും കണ്ണി മുറിയാത്ത വൈദ്യ പാരമ്പര്യം നില നിര്‍‌ത്തുന്നതില്‍ പ്രതിജ്ഞാ ബദ്ധരത്രെ. 

Tuesday, November 5, 2024

വൈദ്യ കുടും‌ബത്തിലെ വിശേഷങ്ങള്‍

കേരളത്തിലെ പ്രഗത്ഭരും പ്രശസ്ഥരുമായ പണ്ഡിത വര്യന്മാരുടെ ചികിത്സാലയമായി തൊയക്കാവ്‌ മുട്ടിക്കലിനടുത്തുള്ള മേനോത്തകായില്‍ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു.പരമ്പരാഗത ആയുര്‍വേദ ചികിത്സാ രംഗത്തെ കുലപതികളുടെ പാരമ്പര്യം ശ്രേഷ്‌ഠമായി നില നിര്‍ത്തിപ്പോരുന്നതില്‍ തൊയക്കാവ്‌ മേനോത്തകായില്‍ വൈദ്യ കുടും‌ബത്തിലെ അഞ്ചാം തലമുറക്കാര്‍ പ്രതിജ്ഞാ ബദ്ധരത്രെ.

കേരളത്തിലെ പ്രഗത്ഭരും പ്രശ‌സ്‌തരുമായ പണ്ഡിത വര്യന്മാരുടെ ചികിത്സാലയമായി തൊയക്കാവ്‌ മുട്ടിക്കലിനടുത്തുള്ള മേനോത്തകായില്‍ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു.പരമ്പരാഗത ആയുര്‍വേദ ചികിത്സാ രംഗത്തെ കുലപതികളുടെ പാരമ്പര്യം ശ്രേഷ്‌ഠമായി നില നിര്‍ത്തിപ്പോരുന്നതില്‍ തൊയക്കാവ്‌ മേനോത്തകായില്‍ വൈദ്യ കുടും‌ബത്തിലെ അഞ്ചാം തലമുറക്കാര്‍ സവിശേഷ പ്രാധാന്യം നല്‍‌കിപ്പോരുന്നു.

വൈദ്യ കുടുംബത്തിലെ കുലപതി അബ്‌ദുല്‍ ഖാദര്‍ വൈദ്യരുടെ മകന്‍ പ്രസിദ്ധ പാരമ്പര്യ വൈദ്യന്‍ അമ്മുണ്ണി വൈദ്യരുടെ ഇളം തലമുറയിലും കണ്ണി മുറിയാത്ത വൈദ്യ പാരമ്പര്യം കൊണ്ട്‌ അനുഗ്രഹീതമാണ്‌. ആയുര്‍‌വേദത്തിലും സിദ്ധ വൈദ്യത്തിലും ഏറെ പ്രശസ്‌തനായിരുന്ന പരേതനായ ഹാജി കുഞ്ഞു ബാവു വൈദ്യരുടെ മകനാണ്‌ മുഈനുദ്ധീന്‍ വൈദ്യര്‍.

മുഈനുദ്ധീന്‍ വൈദ്യരുടെ മകന്‍ ഡോക്‌ടര്‍ ഹഫീദ്‌ പുതിയ തലമുറയിലെ പ്രശസ്‌തനും പ്രഗത്ഭനുമായ ഭിഷഗ്വരനാണ്‌.മുഈനുദ്ധീന്‍ വൈദ്യരുടെ സഹോദരങ്ങളായ അഹമ്മദ്‌, ഉസ്‌മാന്‍ എന്നിവരുടെ മക്കളും കണ്ണി മുറിയാത്ത വൈദ്യ പാരമ്പര്യം നില നിര്‍‌ത്തുന്നതില്‍ പ്രതിജ്ഞാ ബദ്ധരത്രെ. 

ഉസ്‌മാന്റെ ഒരു മകള്‍ ഫദീല നിഷാര്‍ പഠനാനന്തരം ഔഷധിയില്‍ സേവനമനുഷ്‌ഠിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കേ വിദേശത്തേക്ക് പോയി.ഇളയ മകള്‍ ഹാഷിദ സിദ്ധ വൈദ്യത്തിലേയ്‌ക്കുള്ള വഴിയില്‍ 2023 ല്‍ രാജ ഗിരിയില്‍ പഠനം പൂര്‍‌ത്തീകരിച്ചു.

2024 നവം‌ബര്‍ 11 ന്‌ തലസ്ഥാന നഗരിയില്‍ വെച്ച് നടന്ന വര്‍‌ണ്ണാഭമായ ചടങ്ങിന്‌ ശേഷം ഔദ്യോഗികമായി ഡോ.ഹാഷിദ ആരോഗ്യ സേവന രം‌ഗത്തേക്ക് പ്രവേശിച്ചിരിക്കുന്നു.

മൂത്ത മകള്‍ ഉസ്‌മിത ഷബീബും,മകന്‍ ഹാഷിം ഉസ്‌മാനും,അബ്‌‌ദു റസാഖിന്റെ സീമന്ത പുത്രനും വൈദ്യ ശാസ്‌ത്രമല്ല തെരഞ്ഞെടുത്തിരിക്കുന്നത്..

അഹമ്മദിന്റെ മക്കളില്‍ ഫാസില്‍ അഹമ്മദ് വൈദ്യശാസ്‌ത്ര പഠനം പൂര്‍‌ത്തിയാക്കി. മറ്റൊരു മകന്‍ അനസ്‌ അഹമ്മദും,വിവാഹിതയായ മകള്‍ ഫാഹി യാസിറും  വേറിട്ട പഠന വഴിയിലാണ്‌.

============


Wednesday, October 9, 2024

ജിവിതയാത്രയിലെ കാത്തിരിപ്പ് കേന്ദ്രങ്ങള്‍ ..

ജീവിതത്തിലെ ചില നുറുങ്ങുകള്‍ അനുഭവങ്ങള്‍ ഒക്കെ കുറിച്ചു വെക്കുകയും പങ്കുവെക്കുകയും ചെയ്യറുണ്ട്. സ്‌കൂള്‍ അവധിക്കാലങ്ങളിലെ ബോം‌ബെ യാത്രയൊക്കെ ഓര്‍‌ത്തെടുത്ത് ഈയിടെ എഴുതിയതും പങ്കുവെച്ചിരുന്നു.ദോഹാ മെട്രോ അനുഭവങ്ങള്‍ തല്‍‌സമയം കുറിച്ചതും കൂട്ടത്തിലുണ്ട്.ചില ദിവസങ്ങളില്‍ പ്രത്യേകമായി മനസ്സുലിദിക്കുന്ന വിചാരങ്ങള്‍ ചിന്തകള്‍ മനസ്സില്‍ കിടന്ന്‌ പുകയാറുണ്ട്.ഒരു പക്ഷെ ആത്മസം‌വാദം പോലും നടത്താറുണ്ട്.ഇന്ന്‌ മനസ്സില്‍ വന്നത് അയല്‍‌പക്ക ബന്ധങ്ങള്‍ കൂട്ടു കുടും‌ബ ബന്ധങ്ങള്‍ സൗഹൃദങ്ങള്‍ എന്നിവയെ കുറിച്ചും ഒക്കെയായിരുന്നു.
അയല്‍ വീടുകളുമായി സന്തോഷ സന്താപങ്ങള്‍ പങ്കുവെച്ചിരുന്ന ഒരു സുവര്‍‌ണ്ണ കാലഘട്ടം,വീടുകള്‍ക്കിടയിലെ പുല്ലു മുളയ്‌ക്കാത്ത നടപ്പാതയിലൂടെ നിരന്തരം നടന്നു പോയിക്കൊണ്ടിരുന്ന ഹാര്‍‌ദ്ദമായ അയല്‍‌പക്ക ബന്ധം,വിശേഷപ്പെട്ട എന്തെങ്കിലും പാകം ചെയ്‌താല്‍ അയല്‍‌ക്കാരന്റെ ഓഹരിയെക്കുറിച്ച്‌ മറക്കാന്‍ കഴിയാതിരുന്ന പച്ചപിടിച്ച മനുഷ്യരുടെ വസന്തകാലം.മക്കള്‍‌ക്ക്‌ മാത്രമായി കൊണ്ടുവരുന്ന മധുര പലഹാരങ്ങൾ‍ തൊട്ട വീട്ടിലെ കുട്ടികള്‍ക്കും അവകാശപ്പെട്ടതാണെന്ന ബോധം സജീവമായിരുന്ന കാലം.ഇത്തരം അമൂല്യങ്ങളായ സം‌സ്‌ക്കാരങ്ങള്‍‌ക്ക് നല്ല പരിക്ക് പറ്റിയിരിക്കുന്നു.ഇതൊക്കെ ജീവിതത്തിലേയ്‌ക്ക്‌ പകര്‍‌ത്താനുള്ള ബോധപൂര്‍‌വ്വമായ പരിശ്രമങ്ങള്‍ പുരോഗമിക്കുമ്പോൾ‍ നഷ്‌ടപ്പെട്ടെന്നു കരുതുന്ന എല്ലാ പ്രതാപവും തിരിച്ചു വരും. മനസ്സും മസ്‌തിഷ്‌കവും ഇത്തരം ഹരിതാഭമായ ഓര്‍‌മ്മകളില്‍ മേഞ്ഞ് നടക്കുകയായിരുന്നു.കാലത്ത് 9 മണിക്ക് ശേഷം മുഷേരിബ് മെട്രോ സ്റ്റേഷനില്‍ ഗ്രീന്‍ ലൈന്‍ ട്രൈന്‍ കാത്തു നില്‍‌ക്കുമ്പോള്‍ ഷാമിന ഹിഷാമും അവരുടെ സുഹൃത്തും അരികിലേക്ക് വന്നു.കുശലങ്ങള്‍ പറഞ്ഞു.നിമിഷങ്ങളുടെ ദൈര്‍‌ഘ്യമുള്ള സം‌ഭാഷണം.യാത്ര പറഞ്ഞു പിരിഞ്ഞു.മുല്ലശ്ശേരി പാവറട്ടി മേഖലയിലെ സാമൂഹ്യ സേവന രം‌ഗത്ത് കൊട്ടിഘോഷങ്ങളില്ലാതെ സേവനനിരതനായ അബൂബക്കര്‍ സാഹിബിന്റെ മകളാണ്‌ ഷാമിന.
മഞ്ഞിയിൽ എന്നത് ഒരു പ്രദേശത്തിന്റെ പേരാണെന്നായിരുന്നു ഷാമിന മനസ്സിലാക്കി വെച്ചിരുന്നത് .ആ ധാരണ തിരുത്തി കൊടുത്തു. നാമൊരു ഒരു പ്രദേശത്തു കാരാണെന്നും കൂടുതൽ‍ വിശദീകരിച്ചാൽ‍ ഒരുപക്ഷെ കുടും‌ബക്കാരാകാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്നും പറഞ്ഞു കൊടുത്തു.എല്ലാറ്റിലുമുപരി ഈ സ്‌നേഹ സൗഹൃദമുണ്ടല്ലോ...അതാണ്‌ വലിയ കാര്യം.മെട്രോ സ്റ്റേഷനില്‍ ട്രൈന്‍ കാത്ത് നില്‍‌ക്കുന്ന ഈ സാധുവിനെ തിരിച്ചറിഞ്ഞതിനോളം വരില്ല ഒരു ബന്ധവും സ്‌നേഹവും സൗഹൃദവും.
തിരിച്ചവുകൾ‍ നഷ്‌ടപ്പെട്ട കാലത്തെ ഓര്‍‌ത്ത് നടക്കുമ്പോൾ‍,എന്തിനിങ്ങനെ അസ്വസ്ഥനാകുന്നു എന്നു ചോദിച്ചു വന്നപോലെ അനുഭവപ്പെട്ടു പ്രിയ സഹോദരിയെ കണ്ടതും കേട്ടതും. സ്‌നേഹത്തോടെ.. ============ മഞ്ഞിയിൽ

Wednesday, September 25, 2024

നോവോര്‍‌മ്മകള്‍

സങ്കടപ്പെട്ട കാര്‍‌മേഘങ്ങളുടെ ആകാശകാഴ്‌‌ചയില്‍ തൊയക്കാവ്‌ ജുമാ‌അത്ത് ഖബര്‍‌സ്ഥാനിലെ നനഞ്ഞ മണ്ണ്‌ പ്രിയ കൂട്ടുകാരന്‍ ഏര്‍‌ച്ചം വീട്ടില്‍ അഹമ്മദിന്റെ ഭൗതിക ശരീരം ഏറ്റുവാങ്ങിയിട്ട് ഒരു വര്‍‌ഷം.(സപ്‌തം‌ബര്‍ 2023 )

മാമാടെ മകന്‍ എന്നതിലുപരി സമപ്രായക്കാരും സ്നേഹ നിധിയായ കളിക്കൂട്ടുകാരനുമായിരുന്നു.

അവധി ദിവസങ്ങളില്‍ കൂട്ടു കുടും‌ബങ്ങളിലേക്ക് വിരുന്നു പോയിരുന്ന പഴയകാലങ്ങളൊന്നും ഇന്നത്തെ തലമുറക്ക് പരിചയമുണ്ടായിക്കൊള്ളണമെന്നില്ല. പെരിങ്ങാട് നിന്നും ഇടിയഞ്ചിറ കടന്ന് തങ്ങന്മാരുടെ വളപ്പുകള്‍‌ക്കരികിലൂടെ നടന്ന്‌ പോയിരുന്ന കാലം ഓര്‍‌മ്മയിലുണ്ട്.

കാരക്കോസ് പള്ളിയും കടന്ന് മൂന്നു നാല്‌ ഇടുങ്ങിയ തിരിവുകള്‍ കഴിഞ്ഞാല്‍ അല്‍‌പം ഉയരത്തിലുള്ള പറമ്പിന്റെ മുകളില്‍ അപ്പൂപ്പന്റെ പെട്ടി കടയുണ്ട്.നടന്നു പോകുമ്പോള്‍ അതൊരു ഇടത്താവളമായിരുന്നു.അഞ്ചോ പത്തോ പൈസയിലൊതുങ്ങുന്ന തേന്‍‌നിലാവും നാരങ്ങ സത്തും വാങ്ങിയിട്ടാണ്‌ ബാക്കി ദൂരം താണ്ടുക. അന്നത്തെ മധുരമിഠായികളില്‍ പേരെടുത്ത ഇനങ്ങളായിരുന്നു ഇതൊക്കെ.

കുറച്ചു ദൂരം കൂടെ നടന്നാല്‍ ഷാപ്പിന്റെവിടെ എന്നു പ്രസിദ്ധമായിരുന്ന സെന്ററില്‍ എത്തും.സെന്ററില്‍ നിന്നും നേരെ വീണ്ടും നടന്നാല്‍ ചൂനാമനയും അവരുടെ താവളങ്ങളുമാണ്‌.തൊയക്കാവ് മുട്ടിക്കല്‍ സെന്ററില്‍ എത്തും മുമ്പേ കിഴക്കോട്ടുള്ള വഴിയിലൂടെ കുറച്ചു ദൂരം കഴിഞ്ഞാല്‍ മേനോത്തകായില്‍ അഥവാ വൈദ്യന്മാരുടെ തറവാടായ ഏര്‍‌ച്ചം വീട്ടില്‍ അമ്മുണ്ണി വൈദ്യരുടെ വീട്.

കേരളത്തിലെ പ്രഗത്ഭരും പ്രശസ്ഥരുമായ പണ്ഡിത വര്യന്മാരുടെ ചികിത്സാലയമായി തൊയക്കാവ്‌ മുട്ടിക്കലിനടുത്തുള്ള മേനോത്തകായില്‍ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു.പരമ്പരാഗത ആയുര്‍വേദ ചികിത്സാ രംഗത്തെ കുലപതികളുടെ പാരമ്പര്യം ശ്രേഷ്‌ഠമായി നില നിര്‍ത്തിപ്പോരുന്നതില്‍ തൊയക്കാവ്‌ മേനോത്തകായില്‍ വൈദ്യ കുടും‌ബത്തിലെ പുതിയ തലമുറക്കാര്‍ പ്രതിജ്ഞാ ബദ്ധരത്രെ.

അമ്മുണ്ണി വൈദ്യരുടെ മകന്‍ കുഞ്ഞു ബാവു വൈദ്യര്‍.വൈദ്യരുടെ മക്കളാണ്‌ മുഈനുദ്ദീന്‍ വൈദ്യര്‍, നഫീസ, റാബിയ ,ഹവ്വ,ഹാജറു, അഹമ്മദ്‌, റസാഖ്‌, ആമിനക്കുട്ടി,ഉസ്‌മാന്‍.അഥവാ വിടപറഞ്ഞ അഹമ്മദ് കുഞ്ഞു ബാവു വൈദ്യരുടെ ആറാമത്തെ മകനാണ്‌.

പറഞ്ഞു വന്നത് അവധി ദിനങ്ങള്‍ ആഘോഷിക്കാന്‍ എത്തിയതിനെക്കുറിച്ചാണ്‌.പെരിങ്ങാട്ടേക്ക് തിരിച്ചു പോരുന്നത് വരെ അഹമ്മദുമായിട്ടാണ്‌ പിന്നീടുള്ള ഓരോ നിമിഷവും.മുട്ടിക്കല്‍ പീടികയിലേക്കുള്ള പോക്കുവരവുകള്‍ മുതല്‍ പൊന്നാന്റെ കുളത്തിലെ വിസ്‌തരിച്ചുള്ള കുളിയിലും കളിയിലും അഹമ്മദിന്റെ അനുജന്‍ റസാഖും കൂടെയുണ്ടാകും.

വീടിനോട് ചേര്‍‌ന്നുള്ള കയ്യാലയുടെ തൊട്ടുള്ള മുറിയിലായിരുന്നു ഉറക്കം.കഥകളും തമാശകളും പറഞ്ഞ് ഉറങ്ങാന്‍ വൈകുമ്പോള്‍ മക്കളുറങ്ങണില്ലേ എന്നു ഒരു അന്വേഷണം കേള്‍‌ക്കാം.കയ്യാലയില്‍ ആരെങ്കിലും അതിഥികള്‍ സാധാരണയുണ്ടാകും. അവരിലാരെങ്കിലുമായിരിക്കും ഇങ്ങനെ അന്വേഷിക്കുന്നത്.ഒരു പക്ഷെ യാത്രയില്‍ ഇടത്താവളമായി തങ്ങിയവര്‍,അതുമല്ലെങ്കില്‍ ദൂരെ ദിക്കില്‍ നിന്നും വന്നു തല്‍‌ക്കാലം തിരിച്ചു പോകാത്തവര്‍,അതുമല്ലെങ്കില്‍ പ്രത്യേക ചികിത്സക്ക് എത്തിയവര്‍.ഏതായാലും പിന്നെയും അടക്കിപ്പിടിച്ച പോലെ സം‌സാരങ്ങള്‍ തുടരും.

നേരം വെളുത്താല്‍ പിന്നെ തിരിച്ചു പോക്കിനെ കുറിച്ചുള്ള വേവലാധിയായിരിയ്‌ക്കും. പറഞ്ഞ സമയത്തും കാലത്തും തിരിച്ചെത്തിയില്ലെങ്കില്‍ പെരിങ്ങാട്‌ നിന്നും അന്വേഷിക്കാന്‍ ആരെയെങ്കിലും പറഞ്ഞയക്കും.അതിനാല്‍ കൃത്യസമയത്ത് തിരിച്ചു പോകാന്‍ നിര്‍‌ബന്ധിതനാണ്‌.

തൊയക്കാവില്‍ നിന്നുള്ള തിരിച്ചുവരവ് പലപ്പോഴും ബസ്സിലായിരിക്കും. മേച്ചേരിപ്പടി വരെ നടന്ന്‌ വരുമ്പോള്‍ ബസ്സ്‌ സ്റ്റോപ്പ് വരെ അഹമ്മദും കൂടെ വരുമായിരുന്നു. അവിടെ നിന്നും മുല്ലശ്ശേരി ബ്ലോക് സ്റ്റോപ്പില്‍ ബസ്സിറങ്ങും.ബ്ലോക്കില്‍ നിന്നും പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്തുള്ള വഴിയിലൂടെ കോഴിത്തോട് കടന്ന് (ഇന്നത്തെ കനാല്‍ ഭാഗം) പെരിങ്ങാടെത്തും.അന്നു മേച്ചേരിപ്പടിയിലേക്ക് വന്നിരുന്ന വഴിയിലാണ്‌ അഹമ്മദിന്റെയും റസാഖിന്റെയും പുതിയ വീടുകള്‍ തറവാട്ടില്‍ മുഈനുദ്ദീന്‍ വൈദ്യരും. മുല്ലശ്ശേരി ബ്ലോക്കില്‍ ബസ്സിറങ്ങി പറങ്കിമാവിന്‍ കാടെന്നു പറയാവുന്നത്ര തിങ്ങി നിറഞ്ഞ പഴയകാലത്തെ ഗൃഹാതുരത്വമുണര്‍‌ത്തുന്ന വഴിയിലെ തിരിവിലാണ്‌ ഞാന്‍ ഇപ്പോള്‍ താമസിക്കുന്ന ഇടം.

ഇവിടെ പരാമര്‍‌ശിച്ചു പോയ സ്ഥലങ്ങള്‍‌ക്കും പെരുവഴികള്‍‌ക്കും പൊതുവഴികള്‍‌ക്കും എല്ലാം എന്തെക്കെ മാറ്റങ്ങള്‍ സം‌ഭവിച്ചിരിക്കുന്നു.യാത്രാ സൗകര്യങ്ങളും പരസ്‌‌പരം കാണാനും കേള്‍‌ക്കാനുമുള്ള ഇന്നത്തെ സൗകര്യങ്ങള്‍ അന്നൊന്നും ചിന്തിക്കാന്‍ പോലുമാകുമായിരുന്നില്ല.

എന്നാല്‍ പ്രയാസമാണെന്നു കരുതപ്പെടുന്ന കാലത്തെ സ്നേഹോഷ്‌‌മളമായ ബന്ധങ്ങളും സൗഹൃദങ്ങളും ഏറെ ധന്യമായിരുന്നു. നിഷ്‌‌പ്രയാസം എന്തിനും സാധ്യതയുള്ള സൗകര്യമുള്ള പുതിയ കാലത്ത് ഇതെല്ലാം അസ്‌‌തമിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്‌. 

2023 അവധിയില്‍ നാട്ടിലുള്ളപ്പോള്‍ കണ്ടതും കേട്ടതും ഒക്കെ അവസാനത്തെ കൂടിയിരുത്തമായിരുന്നെന്ന്‌ ഓര്‍‌ക്കുമ്പോള്‍ വല്ലാതെ നോവുന്നു.

ഇവിടെ ഏതൊക്കെ ഇടങ്ങളിലും ഭവനങ്ങളിലുമായിരുന്നെങ്കിലും ശാശ്വതമായ ഗേഹം അതത്രെ പ്രധാനം.

ദീര്‍‌ഘനാളത്തെ മാനസിക ശരീരികാസ്വസ്ഥതകള്‍ പാപമോചനത്തിനുള്ള ഉപാധിയായി നാഥന്‍ സ്വീകരിച്ച് ശാശ്വതമായ സ്വര്‍‌ഗീയാരാമങ്ങളില്‍ ഇടം നല്‍‌കി അനുഗ്രഹിക്കട്ടെ.

പെയ്‌തിറങ്ങുന്ന ഈ അനുഗ്രഹത്തിന്റെ മഴയോരത്ത് പ്രപഞ്ച നാഥന്റെ അനുഗ്രഹ വര്‍‌ഷത്തില്‍ ഒരിറ്റു കണ്ണീരോടെ പ്രതീക്ഷയോടെ കൈകളുയര്‍‌ത്തി പ്രാര്‍‌ഥന പൂര്‍‌വ്വം. 

മഞ്ഞിയില്‍ ...

സഹധര്‍‌മ്മിണി:നഫീസ.മക്കള്‍:- ഫാഹി യാസിര്‍,  അനസ്, ഫാസില്‍.

Tuesday, September 3, 2024

മറക്കാനാകാത്ത ഒരു മധ്യാഹ്നവും ഊണും

എമ്പതുകളിലെ പ്രവാസ കഥകള്‍ പലപ്പോഴും പങ്കുവെച്ചിട്ടുണ്ട്.ഇതാ ഒരു വിരുന്നൂട്ടിന്റെ കഥ.
മറക്കാനാകാത്ത ഒരു മധ്യാഹ്നവും ഊണും ..
==============
എമ്പതുകളിലെ റുവൈസ് കാലം.ഏകാന്തതയുടെ തുരുത്തില്‍ നിന്നും റുവൈസിലേക്ക് മുച്ചക്ര വാഹനത്തില്‍ ഇടക്ക് ഒരു സവാരി നടത്താറുണ്ട്. പുറപ്പെടും മുമ്പുള്ള വേഷം മാറ്റം കാണുമ്പോള്‍ തന്നെ കൂടെയുള്ള ശുനകന്മാര്‍‌ക്ക് കാര്യം മനസ്സിലാകും. കടലോരത്തു കൂടെയുള്ള മണല്‍ വഴിയിലൂടെ എന്നോടൊപ്പം ഓടിയെത്താനുള്ള തയാറെടുപ്പിലായിരിക്കും സാലയും സ്റ്റല്ലയും.അരമണിക്കൂറിലധികം യാത്ര ചെ‌യ്‌താല്‍ റുവൈസിലെത്തും. ഞാനെത്തും മുമ്പ് തന്നെ അവര്‍ ലക്ഷ്യസ്ഥാനത്ത് എത്തി കാത്ത് നില്‍‌ക്കും.റുവൈസ് പൊലീസ് സ്‌റ്റേഷന്റെ തൊട്ടടുത്തുള്ള കോഴിക്കോട്ടുകാരന്റെ കടയുടെ ചാരത്ത്. ഈ കടയുടെ വിലാസത്തിലായിരുന്നു കത്തുകള്‍ വന്നിരുന്നത്.

പോസ്റ്റ് ബോക്‌സില്‍ എന്തെങ്കിലും ഉണ്ടോ എന്നതായിരിക്കും ആദ്യത്തെ അന്വേഷണം.അതിനു ശേഷമാണ്‌ ദാഹജലം പോലും കുടിക്കുമായിരുന്നുള്ളൂ. നായ്‌ക്കള്‍‌ക്കും അവരുടെ വിഹിതം കൊടുക്കും. ആധുനികവൽകരണത്തിൻ്റെ പ്രാരം‌ഭ ഘട്ടത്തിൽ റുവൈസ് സിറ്റിയുടെ തെക്ക് ഭാഗത്ത് ഒരു പെട്രോള്‍ സ്റ്റേഷനും അതിനോടനുബന്ധിച്ച്‌ ഒരു ഗ്രോസറിയും ടീ സ്റ്റാളും ഉണ്ടായിരുന്നു.മലബാര്‍ ഭാഗത്ത് നിന്നുള്ള മലയാളികളായിരുന്നു എല്ലാ ജോലിക്കാരും.അവിടെയുള്ള കാരണവര്‍ എപ്പോഴും ഭക്ഷണം കഴിക്കാന്‍ ക്ഷണിക്കുമായിരുന്നെങ്കിലും സ്‌നേഹത്തോടെ നിരസിക്കാറാണ്‌ പതിവ്.

ഇത്തവണ എന്തുകൊണ്ടോ കഴിച്ചിട്ട് പോകാമെന്നു തീരുമാനിച്ചു. അപ്പോഴേക്കും തൊട്ടടുത്തുള്ള പള്ളിയില്‍ നിന്നും മധ്യാഹ്ന അദാൻ മുഴങ്ങുന്നുണ്ടായിരുന്നു.നിസ്‌ക്കാരാനന്തരം ഇടവേളയില്‍ ഗ്രോസറിയോട് ചേര്‍‌ന്ന താമസ സ്ഥലത്ത് എല്ലാവരും ഭക്ഷണം കഴിക്കാനിരുന്നു.

ബാസ്‌മത്തിയുടെ ചോറും ചെറിയമത്തി മുളകിട്ടതും മീന്‍ വറുത്തതും പപ്പടവുമായിരുന്നു വിഭവങ്ങള്‍.സുപ്രയുടെ ഒരു വശത്ത് ഒരു പാത്രത്തില്‍ മുറിക്കാത്ത ജര്‍ജീര്‍ഇല അതില്‍ ചെറുനാരങ്ങ മുറിച്ച് വെച്ചിട്ടുണ്ട്.കൂടാതെ നാരങ്ങാ അച്ചാറും.ഉള്ളത് പറഞ്ഞാല്‍ വായില്‍ കപ്പലോടാനുള്ള വെള്ളമുണ്ടായിരുന്നു.

ആദ്യം എല്ലാവരുടെ പാത്രത്തിലും കുറച്ച് ചോറും കറിയും ഓരോ മത്സ്യവും വിളമ്പി.എല്ലാവരും ഉണ്ണാന്‍ തുടങ്ങി.ചൂടുള്ള ചോറ് കുറേശെയായി വിളമ്പിയെടുത്ത് അവരോടൊപ്പം തുടക്കമിട്ടു. മാസത്തിലൊരിക്കല്‍ ദോഹയില്‍ പോകുമ്പോള്‍ മാത്രമായിരുന്നു അരിഭക്ഷണം കഴിച്ചിരുന്നുള്ളൂ. സൂക്ഷിച്ചു വെച്ച റൊട്ടി ചൂടാക്കിയാണ്‌ കഴിച്ചിരുന്നത്. മത്സ്യം ഓവണില്‍ അതുമല്ലെങ്കില്‍ കനലില്‍ വെച്ചു പാകം ചെയ്യുകയാണ്‌ പതിവ്‌.മറ്റു രീതികളൊന്നും വശമില്ലായിരുന്നു. ചോറ് പാകം ചെയ്യാന്‍ പോലും പിന്നീടാണ്‌ പഠിച്ചത്.ഏതായാലും ദീര്‍‌ഘനാളായി അരിഭക്ഷണം കഴിക്കാന്‍ അവസരം കിട്ടാത്ത എനിക്ക് തികച്ചും ഒരു സ്വര്‍‌ഗീയവിരുന്നു പോലെയായിരുന്നു...

പലരും പലതും പറയുന്നുണ്ടായിരുന്നു ഒപ്പം ചിരിയോട് ചിരിയാണ്‌.എന്തിനാണ്‌ അവരൊക്കെ ചിരിക്കുന്നതെന്ന്‌ പൂര്‍‌ണ്ണമായും മനസ്സിലായിരുന്നില്ല എന്നതാണ്‌ സത്യം.കളിയും കാര്യവും തിരിച്ചറിയാനാവാത്ത വിധമുള്ള കുറേ ആളുകള്‍ എന്ന്‌ വേണമെങ്കില്‍ പറയാം.ഭക്ഷണം കഴിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുമ്പോഴും വാതോരാത്ത സം‌സാരം.

ഇടവേളക്ക് ശേഷം കിട്ടിയ നാടന്‍ വിഭവങ്ങള്‍ ആസ്വദിക്കുന്നതിലും കഴിക്കുന്നതിലുമായിരുന്നു ഈസാധുവിന്റെ മുഴുവന്‍ ശ്രദ്ധയും. അതിനാൽ വിളമ്പിക്കൊണ്ടിരുന്നതിന്റെ അളവും ഒരു വേള മറന്നു പോയിട്ടുണ്ടാകണം. ഇതിന്നിടയിൽ പൊതുവെ തമാശാ ഭ്രമമുള്ളവരുടെ കല്ലുവെച്ച കലപിലാ നര്‍‌മ്മങ്ങള്‍ക്ക് കാത് കൊടുത്തപ്പോൾ എല്ലാവരും കൂടെ വാരിവലിക്കുകയാണ്‌ എന്ന് ബോധ്യമായി.

കൂട്ടത്തിലൊരാള്‍ തൊട്ടടുത്തുള്ള സുഹൃത്തിനോടെന്നവണ്ണം ചോദിക്കുന്നത് കേട്ടു.ഇദ്ദേഹം മന്ത്രിയുടെ അതിഥി മന്ദിരത്തിലാണെന്നല്ലേ പറഞ്ഞത്. അര്‍‌ധോക്തിയില്‍ ....ഒന്നുല്ല്യ എന്നിട്ട് ഒന്നു കുലുങ്ങി ചിരിച്ചു.തമാശയാണ്‌ ഒന്നും വിചാരിക്കരുത്...

കഴിച്ചതെല്ലാം ആവിയായിപ്പോയതു പോലെ..
അല്ല ഞാന്‍ തന്നെ ദഹിച്ചു പോയതു പോലെ ...
കൂടുതല്‍ സമയം അവിടെ നില്‍‌ക്കാന്‍ എന്തുകൊണ്ടോ മനസ്സ് അനുവദിച്ചില്ല.
വേഗം നന്ദി പറഞ്ഞു പിരിഞ്ഞു.

തിരക്കിട്ട് യാത്ര പറഞ്ഞ്‌ ഇറങ്ങിയെങ്കിലും വളരെ സാവകാശമായിരുന്നു താവളത്തിലേക്കുള്ള സഞ്ചാരം.ചിന്തകളില്‍ ഒരു കടന്നല്‍ കൂട് രൂപപ്പെട്ടതുപോലെ.ഇയാള്‍‌ക്കെന്തു പറ്റി എന്ന ഭാവത്തില്‍ സാലയും സ്റ്റല്ലയും പ്രതികരിക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു.എന്റെ ഓരോ ഭാവമാറ്റവും അവര്‍‌ക്ക് നന്നായി മനസ്സിലാകുമായിരുന്നു.

വര്‍‌ഷങ്ങള്‍ കഴിഞ്ഞിട്ടും മരുഭൂമിയുടെ ഓരത്തെ നാടന്‍ സുപ്രയും വിഭവങ്ങളും വട്ടമിട്ടിരുന്നതും ഭക്ഷിച്ചതും ആതിഥേയരുടെ തമാശകള്‍‌ക്കിരയായതും ഓര്‍‌ക്കുമ്പോള്‍ ....
ഇപ്പോഴും മനസ്സ് അസ്വസ്ഥമാകാറുണ്ട്.
=============
മഞ്ഞിയിൽ

Monday, August 5, 2024

ഒരു പഴങ്കഥ ഓര്‍‌ത്തെടുത്തപ്പോള്‍

ഹൈസ്‌ക്കൂള്‍ പഠനകാലത്ത് വേനലവധികളില്‍ ബോം‌ബെക്ക് പോകാറുണ്ട്.ഒന്നൊ രണ്ടൊ മാസം ബോംബെയില്‍ കഴിച്ചുകൂട്ടാന്‍ ലഭിക്കുന്ന ദിവസങ്ങളെക്കാള്‍ പോക്കുവരവിലെ തീവണ്ടി യാത്രാ കൗതുകങ്ങളും സൗഹൃദങ്ങളുമായിരുന്നു ഏറെ സന്തോഷം നല്‍‌കിയിരുന്നത്.

അന്നൊക്കെ തീവണ്ടി എന്നായിരുന്നു പറഞ്ഞിരുന്നത്.അക്ഷരാര്‍‌ഥത്തില്‍ തീവണ്ടി തന്നെ.യാത്ര കഴിഞ്ഞാല്‍ പുകപുരണ്ട വസ്‌ത്രങ്ങള്‍ ഈ പ്രയോഗത്തെ ബലപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.

ബോം‌ബെക്കുള്ള യാത്രകള്‍ എപ്പോഴും പുലര്‍‌ച്ചക്കായിരുന്നു. ടൈനിന്റെ സമയം ഉച്ചയോടടുത്താണെങ്കില്‍ പോലും പുലര്‍‌ച്ചക്ക് വിട്ടില്‍ നിന്നും പുറപ്പെടും.ഉപ്പയോടൊപ്പമായിരുന്നു യാത്രകള്‍.തിരുനെല്ലൂരില്‍ നിന്നും പുവ്വത്തൂര്‍ വരെ നടന്നു പോയിട്ട് വേണം തൃശൂരിലേക്ക് ബസ്സ് കയറാന്‍.ഏകദേശം അരമണിക്കൂര്‍ നടക്കണം.ബീരാവുക്കയൊ ദാവൂദ്ക്കയൊ തുണക്ക് പുവ്വത്തൂര്‍ വരെ ഉണ്ടാകും.വെളുപ്പാന്‍ നേരത്ത് കുരച്ച് ചാടുന്ന നായ്‌ക്കളെ നേരിടാനുള്ള ഒരു കുറുവടിയൊക്കെ കാരണവര്‍ കരുതിയിട്ടുണ്ടാകും.ഞങ്ങള്‍ ഇതിലെ പോകുന്നുണ്ട് എന്ന് വിളിച്ചു പറഞ്ഞു കൊണ്ടാണ്‌ പല വീടുകളുടെയും മുറ്റത്ത് കൂടെ കടന്നു പോകുക.

വര്‍ഗീസ് വൈദ്യരുടെ പീടികത്തിരിവ് കഴിഞ്ഞാല്‍ ഇടുങ്ങിയ തോടാണ്‌.ഇടതൂര്‍‌ന്ന് വളര്‍‌ന്ന കാട്ടു ചെടികള്‍ ദേഹത്ത് ഉരയും പോലെ തോന്നും.പേടിക്കൊന്നും വേണ്ട എന്ന് ദാവുദ്‌ക്ക പറയുമ്പോള്‍ ചെറിയൊരു പേടി തോന്നും. ചെമ്പേലെ കാവും കടന്ന് കോഴിത്തോട് മുറിച്ച് പിന്നെയും നടന്ന് പുവ്വത്തൂരിലെത്തും.കാലത്ത് ആദ്യം പുറപ്പെടുന്ന ബസ്സ് പറപ്പൂര്‍ റോഡിലുണ്ടാകും.

എഴുപതുകളില്‍ ബോം‌ബെക്കുള്ള യാത്രയില്‍ രണ്ട് രാത്രികള്‍ ട്രൈനില്‍ കഴിയേണ്ടിവരുമായിരുന്നു.ട്രൈന്‍ തൃശൂര്‍ സ്റ്റേഷന്‍ വിട്ട് താമസിയാതെ കേരളം വിടുന്നതോടെ കമ്പാര്‍‌ട്ടുമന്റില്‍ ഉള്ളവരൊക്കെ ഒരു കുടും‌ബമായി തീര്‍‌ന്നിട്ടുണ്ടാകും.സാങ്കേതികമായ കാരണങ്ങളാല്‍ അറിയപ്പെടാത്ത ഇടങ്ങളില്‍ വണ്ടി നിര്‍‌ത്തിയാല്‍ വിജനമായി തോന്നുന്ന സ്ഥലങ്ങളില്‍ നിന്നു പോലും കൊത്തിപ്പിടിച്ച്  ചിലര്‍ വണ്ടിയില്‍ കയറുമായിരുന്നു.ഈ വിദ്വാന്‍‌മാര്‍‌ക്ക് വേണ്ടി നിര്‍‌ത്തിയതാണെന്നു പോലും സം‌ശയം ജനിക്കും.

അതിമനോഹരമായി പാട്ടു പാടുന്നവരും വാദ്യോപകരണങ്ങള്‍ വായിക്കുന്നവരും ഗായക കുടും‌ബങ്ങള്‍ വരെ ഇടവിട്ട് കമ്പാര്‍‌ട്ടുമന്റില്‍ എത്തിക്കൊണ്ടിരിക്കും.ഇതിന്നിടയില്‍ യാത്രയില്‍ കഴിക്കാന്‍ കരുതിയ പലതും പരസ്‌പരം പങ്കുവെക്കും.അധികപേരും ബോം‌ബെക്കുള്ളവരാണെങ്കിലും വിവിധ സ്റ്റേഷനുകളില്‍ ഇറങ്ങാനുള്ളവരായിരിയ്‌ക്കും.യാത്രപറഞ്ഞിറങ്ങുമ്പോള്‍ സങ്കടപ്പെടുന്നവരുടെ മുഖം കുറേ നേരം മനസ്സില്‍ ഒരു വിങ്ങലായി അവശേഷിക്കും. 

മുഹമ്മദലി റോഡിനോട് ചേര്‍‌ന്ന് കാമ്പക്കര്‍ സ്ട്രീറ്റിലും തൊട്ടടുത്തുള്ള സ്ട്രീറ്റുകളിലും നാട്ടുകാരുടെ ടീ സ്റ്റാളുകളുടെ നിര തന്നെ ഉണ്ടായിരുന്നു. മേമന്‍ മൊഹല്ല എന്നും ഈ ഭാഗങ്ങള്‍ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. ഇസ്‌മാഈല്‍ ഹബീബ് മസ്‌ജിദിനു തൊട്ട് ടീ സറ്റാള്‍ നമ്പര്‍ 122 എന്ന വിലാസം ഞങ്ങള്‍‌ക്ക് സ്വന്തം.തൊട്ടടുത്ത ഗലിയിലാണ്‌ പ്രസിദ്ധമായ മിനാര്‍ മസ്‌ജിദ്.

സുബഹി അദാന്‍ മുഴങ്ങും മുമ്പ് ടീ സ്റ്റാളുകള്‍ സജീവമായി തുടങ്ങും.സ്റ്റാളിന്റെ ഇറയത്ത് ഉറപ്പിച്ച ടാര്‍പോളിന്‍ ഷീറ്റ് താഴ്‌ത്തി വെച്ചതിന്റെ ചായ്‌വില്‍ കയര്‍ കട്ടിലുകളിലാണ്‌ പുലരുംമുമ്പ് ഉണരേണ്ട ചായക്കാരനു സഹായിയും വിശ്രമിക്കേണ്ടത്.ഉണര്‍‌ന്ന് പ്രാഥമിക കാര്യങ്ങള്‍‌ക്ക് തൊട്ടടുത്തുള്ള പള്ളികളിലെ കുളിമുറികളും ശൗചാലയങ്ങളാണ്‌ ഉപയോഗപ്പെടുത്തിയിരുന്നത്.

സുബഹിക്ക് ഏകദേശം അരമണിക്കൂര്‍ മുമ്പ് തന്നെ വിശ്വാസികള്‍ എത്തി തുടങ്ങും.ഗുജറാത്തില്‍ നിന്നുള്ള മുസ്‌ലിം കച്ചവടപ്രഭുക്കളായ താമസക്കാരായിരുന്നു മേമന്‍ മൊഹല്ലയിലെ ബഹുഭൂരിപക്ഷം പേരും.അഞ്ച് സമയങ്ങളിലെ നമസ്‌ക്കാരങ്ങളില്‍ കൃത്യത പുലര്‍‌ത്തുന്നവരായിരുന്നു അവരിലധികവും.സുബഹി നമസ്‌ക്കാരത്തിനു തന്നെ പള്ളിയില്‍ നല്ല തിരക്ക് അനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്.

നമസ്‌ക്കാരം കഴിഞ്ഞ് ആളുകള്‍ പുറത്തിറങ്ങുന്നതോടെ ടീ സ്റ്റാള്‍ സജീവമാകും.തൊട്ടടുത്തുള്ള ടീ സ്റ്റാളുകളിലും നല്ല തിരക്ക് അനുഭവപ്പെടും.

ഇത്തരത്തിലുള്ള എല്ലാ സ്റ്റാളുകളിലും ബാഹര്‍‌വാലമാരുണ്ടാകും. ആവശ്യക്കാര്‍‌ക്ക് ചായ എത്തിച്ചു കൊടുക്കുന്നവരാണ്‌ ഇവര്‍.ടീ സ്റ്റാള്‍ നമ്പര്‍ 122 ല്‍ ഒരു ഡസനിലധികം ബാഹര്‍‌വാലമാരുണ്ടായിരുന്നു.ഓരോ ബാഹര്‍‌വാലയും തങ്ങളുടെ ജോലി തുടങ്ങും മുമ്പ് ടീ സ്റ്റാളുകളുടെ 100 രൂപക്ക്‌ തുല്യമായ ടോക്കനുകള്‍ എടുത്തിരിക്കണം.ഓരോ ടോക്കനിലും വിവിധ നാണയ മൂല്യങ്ങള്‍ മുദ്രണം ചെയ്‌തിരിക്കും.പ്രസ്‌തുത ടീ സ്റ്റാള്‍ നാണയമാണ്‌ ബാഹര്‍‌വാലയും ടീ സ്റ്റാളും തമ്മിലുള്ള വിനിമയ മാധ്യമം.പാതിരാത്രി കഴിഞ്ഞ് ഹിസാബ് (കണക്ക്) നല്‍‌കി,തങ്ങള്‍ ചെയ്‌ത കച്ചവടത്തിന്റെ നിശ്ചിത വിഹിതം നിജപ്പെടുത്തിയിട്ടാണ്‌ തിരിച്ച് പോകുക.

122 നമ്പര്‍ ടീ സ്റ്റാളില്‍ ഒരു ദിവസം 40 ലിറ്ററിലധികം പാല്‍ ആവശ്യമായിരുന്നു. പഴയ പാല്‍ ചെമ്പ് ഇന്നും വീട്ടിലുണ്ട്.പ്രത്യേക ആവശ്യങ്ങള്‍ വരുമ്പോള്‍ ബിരിയാണിയും നെയ്‌ചോറും ഒക്കെ പാകം ചെയ്യാന്‍ ഉപയോഗിച്ചു പോരുന്നു.

ബോം‌ബെ കാഴ്‌ചകള്‍ വിസ്‌മയകരമായിരുന്നു.ഓരോ ഗലികളിലും വൈകുന്നേരമാകുന്നതോടെ വഴിവാണിഭക്കാരുടെ തിരക്കായിരിയ്‌ക്കും. സാധാരണക്കാരും അല്ലാത്തവരും ഉയര്‍‌ന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥരും എന്ന വ്യത്യാസമൊന്നുമില്ലാതെ വഴിയോര വിഭവങ്ങള്‍ വാങ്ങുന്നതും ഒതുങ്ങി നിന്നു കുടിക്കുകയും കഴിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് ഏറെ ആശ്ചര്യപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. 

ജനങ്ങള്‍ തിങ്ങി നിരങ്ങി നീങ്ങുന്നതിനിടയില്‍ വിവിധ വേഷക്കാരും ഭാഷക്കാരും ശബ്‌ദമുഖരിതമായ അന്തരീക്ഷവും ഗലികളിലെ പട്ടണക്കാഴ്‌ചകളും വിവരണാതീതം.

ബോം‌ബെയിലുള്ളപ്പോള്‍ ബാഹര്‍‌വാലകള്‍‌ക്ക് ടോക്കണ്‍ കൊടുക്കുന്നതും ഹിസാബ് വാങ്ങിക്കാനും ഉള്ള ചുമതലമാത്രമേ എനിക്കുണ്ടാകാറുള്ളൂ. അധിക നേരവും പുട്ട്കച്ചവടക്കാരന്‍ മുഹമ്മദ്ക്കാടെ തൊട്ട് ചെന്നിരുന്ന് നാട്ടുവീട്ടുവര്‍‌ത്തമാനങ്ങള്‍ പറഞ്ഞിരിക്കും.

ബാല്യകാല വിശേഷങ്ങളും ബോം‌ബെയിലെത്തിയ ആദ്യകാലം മുതലുള്ള കഥകളും പറഞ്ഞു തരും.തികച്ചും കേരളീയമായ ഒരു വിഭവം രാജ്യത്തിന്റെ ഇതരഭാഗത്തുള്ളവര്‍‌ക്ക് കൂടെ പ്രിയമുള്ളതാക്കിയ മുഹമ്മദ്‌ക്ക ഒരു സം‌ഭവം തന്നെയായിരുന്നു.

ഒരിക്കല്‍ ബോം‌ബെയില്‍ നടന്ന ക്രുരമായൊരു കൊലപാതകവും സമര്‍‌ഥരായ രഹസ്യാന്വേഷണ വിഭാഗം അവരെ പിടികൂടിയ കഥയും പങ്കുവെച്ചു.

മുഹമ്മദ്‌ക്കാടെ സ്വതസിദ്ധമായ ശൈലിയില്‍ ഏതു കഥയും കേള്‍‌ക്കാന്‍ നല്ല രസമായിരുന്നു.ആവശ്യക്കാര്‍‌ക്ക് പുട്ട് പൊതിഞ്ഞു കൊടുക്കുമ്പോളും കഥ പറഞ്ഞു കൊണ്ടേയിരുന്നു.

അഥവാ കൊലപാതകത്തിനു ശേഷം വെട്ടി നുറുക്കി അടയാളം പോലും ശേഷിപ്പിക്കാത്ത പാതകിയുടെ കഥയായിരുന്നു വിവരിച്ചത്. ഗലിയിലെ പ്രസിദ്ധനായ കീമക്കച്ചവടക്കാരന്റെ അടുത്ത് പുതുതായി ഒരാള്‍ ജോലിക്കെത്തി.ഏറെ താമസിയാതെ അയാളുടെ പ്രിയപ്പെട്ടവനായിമാറി. തൊട്ടടുത്ത ഷോപ്പുകളിലുള്ളവര്‍ പോലും ഇവരുടെ സ്‌നേഹ സൗഹൃദം കണ്ട് അമ്പരന്നിരുന്നുവത്രെ.ഒരു ദിവസം കച്ചവടക്കാരനെ ചൊടിപ്പിക്കുന്ന വിധം ഒരു പ്രതികരണം ജോലിക്കാരന്റെ ഭാഗത്ത് നിന്നും ഉണ്ടായി.വളരെ ക്ഷുപിതനായി അയാള്‍ അലറിയതിനു ഗലിയിലെല്ലാവരും സാക്ഷിയായി.തൊട്ടടുത്തുള്ള എല്ലാവരും ഈ ജോലിക്കാരന്റെ സ്വഭാവമാറ്റത്തില്‍ അത്ഭുതം കൂറി.ദിവസങ്ങള്‍ വീണ്ടും നീങ്ങി.ഒരിക്കല്‍ കൂടെ പ്രകോപിപ്പിച്ചു.

നോക്ക് ഇന്നയിന്ന ആളെ നിനക്ക് അറിയോ.... അവനെ ഇതുകൊണ്ട് കൊത്തിയരിഞ്ഞ് അടയാളം പോലും ഇല്ലാതാക്കിയവനാണ്‌ ഞാന്‍.കയ്യിലുണ്ടായിരുന്ന വെട്ടുകത്തി ഉയര്‍‌ത്തി അയാള്‍ അക്രോശിച്ചു.

പ്രസ്‌തുത കേസന്വേഷണം ഇങ്ങനെയായിരുന്നത്രെ സമാപിച്ചത്.

കഴിഞ്ഞ ദിവസം സയണിസ്റ്റ് തലവന് തുര്‌ക്കി ഭരാണാധികരിയോട് പറഞ്ഞതും ഈ ഇറച്ചിവെട്ടുകാരന്റെ ഭാഷതന്നെയായിരുന്നു

സത്യത്തില്‍ ഈ കൊടും പാതകിയുടെ കഥ ഓര്‍‌ത്തെടുത്തപ്പോള്‍ ബോം‌ബെ ഓര്‍‌മകള്‍ കൂടെ തൂലികയില്‍ നിന്നും അടര്‍‌ന്നു വീഴുകയായിരുന്നു.

മഞ്ഞിയില്‍

=============

Friday, July 19, 2024

ഉമ്മ യാത്രയായിട്ട്‌ ഏഴുവര്‍‌ഷങ്ങള്‍

ഉമ്മ യാത്രയായിട്ട്‌ ഏഴുവര്‍‌ഷങ്ങള്‍...പത്തുമക്കളുടെ ഉമ്മ പേരമക്കളും മക്കളും അവരുടെ മക്കളും എല്ലാമായി അനുഗ്രഹീതരായ കുടും‌ബാം‌ഗങ്ങളുടെ ഉമ്മയും - ഉമ്മൂമയും യാത്രയായിട്ട്‌ അറബ് കലണ്ടര്‍ പ്രകാരം മുഹറം 15ന്‌ ഏഴ് വര്‍‌ഷങ്ങള്‍.എല്ലാം ഇന്നും ഇന്നലെയും എന്ന പോലെ തോന്നും.ദൈവവും ദൂതനും കഴിഞ്ഞാല്‍ ഉമ്മയാണ്‌ എല്ലാം.

ഏര്‍ച്ചം വീട്ടില്‍ അമ്മുണ്ണി വൈദ്യരുടെ പുന്നാര മോള്‍. ഹാജി കുഞ്ഞു ബാവു വൈദ്യരുടെ പ്രിയപ്പെട്ട പെങ്ങള്‍.രായം മരക്കാര്‍ വിട്ടില്‍ മഞ്ഞിയില്‍ ബാപ്പുട്ടി സാഹിബിന്റെ മകന്‍ ഖാദര്‍ ബാപ്പുട്ടിയുടെ നല്ലപാതി ഐഷ.പ്രായാധിക്യത്തിന്റെ പരിമിതികളും അടയാളങ്ങളും തരിമ്പുപോലും ആര്‍‌ക്കും പിടികൊടുക്കാത്ത പോലെ പ്രസന്നവദയായ സ്‌നേഹനിധിയായ പൊന്നുമ്മ.

പത്രവായന ശീലമാക്കിയ വിവേകമതി.കേട്ടറിവിനെക്കാള്‍ വായിച്ചറിവിന്‌ പ്രധാന്യമുണ്ടെന്നു പറയുകയും അതിനനുസൃതമായി വായനകള്‍‌ക്കും അന്വേഷണങ്ങള്‍‌ക്കും സാധ്യമാകുന്നത്ര സമയം കണ്ടെത്തുകയും ചെയ്‌തിരുന്ന പ്രകൃതക്കാരി. 

ഇഷ്‌ടങ്ങളും അനിഷ്‌ടങ്ങളും വെട്ടിത്തുറന്നു പറയുന്ന തന്റേടക്കാരി. പ്രദേശത്തെ പ്രസിദ്ധനായ പണ്ഡിതന്റെ പ്രഭാഷണം ഏറെ ഹൃദ്യമാണെന്ന വിവരം അദ്ധേഹത്തെ നേരിട്ടറിയിക്കണമെന്ന്  ശാഠ്യമുള്ള തനി നാട്ടിന്‍പുറത്തുകാരി.അമ്മായിയമ്മ എന്ന പ്രയോഗം പോലും നിരര്‍‌ഥകമെന്ന് ജീവിതത്തിലൂടെ പാഠം നല്‍‌കിയ വാത്സല്യനിധി.

കേരളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട നഗരങ്ങളും വിനോദ സഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളും ചരിത്ര പ്രസിദ്ധങ്ങളായ ഇടങ്ങളും കാണാന്‍ പുറപ്പെടുന്നതില്‍ കുഞ്ഞു മക്കളെപ്പോലെ ആവേശം കാണിക്കുമായിരുന്നു.മൂത്ത പെണ്‍‌മക്കളുമായി ഹജ്ജ് കര്‍‌മ്മം നിര്‍‌വഹിച്ചു വന്നതിനു ശേഷം,ഇനി നമുക്കൊന്നു പോകണം, എന്ന് സ്‌നേഹത്തോടെ ആവശ്യപ്പെട്ടതനുസരിച്ച് ഞങ്ങള്‍ കുടും‌ബ സമേതം ഉം‌റ നിര്‍‌വഹിച്ച് അവരുടെ ആഗ്രഹം സഫലീകരിക്കാന്‍ കഴിഞ്ഞതിലുള്ള ആത്മസം‌തൃപ്‌തി പറഞ്ഞറിയിക്കാനാകില്ല.

ഉമ്മയുമൊത്തുള്ള ദിനേനയുള്ള ഹറമിലേക്കുള്ള പോക്കുവരവുകളും അഞ്ച് നേരങ്ങളിലെ നമസ്‌ക്കാരങ്ങളും മനസ്സില്‍ ഹരിതാഭമായ ഓര്‍‌മ്മകളാണ്‌. ഉമ്മയുടെ കൈപിടിച്ചുള്ള തവാഫും ചേര്‍‌ത്ത് നിര്‍‌ത്തിയുള്ള പ്രാര്‍‌ഥനകളും,മനം നിറഞ്ഞൊഴുകിയ  നിഷ്‌കളങ്കമായ കണ്ണീര്‍ തുള്ളികള്‍ മണ്ണില്‍ നിന്നും വിണ്ണിലേക്ക് ഭാഷ്‌പീകരിച്ചുണ്ടായ മേഘപാളികളിലൂടെ ഒരു പക്ഷെ പറന്നുയര്‍‌ന്നതും അനുഭൂതിദായകമായ ദിനരാത്രങ്ങളായിരുന്നു. പ്രസ്‌തുത യാത്രാ വിശേഷങ്ങളിലെ ഓരോ നിമിഷവും വിവരണാതീതം.അഥവാ സ്വര്‍‌ഗീയം.

ശാരീരികമായി ഏറെ പ്രയാസങ്ങളുണ്ടായിട്ടും 2017ല്‍ വലിയപെരുന്നാളിന്‌ ഈദ്‌ ഗാഹിലേക്ക് എല്ലാവരും കൂടെ പോകുന്നതില്‍ കൂടുതല്‍ ഔത്സുക്യം കാണിച്ചിരുന്നു.അവരുടെ ജീവിതത്തിലെ ഒടുവിലത്തെ പെരുന്നാളായിരുന്നു അത് എന്നോര്‍‌ക്കുമ്പോള്‍ ഹൃദയം നുറുങ്ങുന്നു.

തൊട്ടടുത്ത മുല്ലശ്ശേരി ആരോഗ്യ കേന്ദ്രത്തിലെത്തുന്നവര്‍ ആരെങ്കിലും ഒരിക്കലെങ്കിലും കുടിവെള്ളമന്വേഷിച്ചൊ,ഒഴിഞ്ഞ കുപ്പികള്‍ തേടിയൊ വീട്ടിലെത്തിയാല്‍ പിന്നീട് നിത്യ സന്ദര്‍‌ശകരായി മാറുകയാണ്‌ പതിവ്. ഒരാവശ്യം മാത്രമന്വേഷിച്ചു വരുന്നവരുടെ എത്രയൊ അനിവാര്യമായ ആവശ്യങ്ങള്‍ അങ്ങോട്ട് ചോദിച്ചറിയുന്ന പൊന്നുമ്മ.ഉമ്മയുടെ വിയോഗ വിവരമറിയാതെ ഒരിക്കല്‍ വീട്ടിലെത്തിയ ഒരു വൃദ്ധയോട് ഉമ്മ യാത്രയായ വിവരം ബോധിപ്പിച്ചപ്പോള്‍ സ്‌തബ്‌ധയായി നിന്നു നെഞ്ചില്‍ കൈവെച്ച് വേദനയോടെ ഏറെ നേരം നിന്ന്‌ പ്രാര്‍‌ഥിച്ചാണ്‌ അവര്‍ മടങ്ങിയത്.

ഉമ്മയുടെ അന്ത്യനാളുകളിലെ ഓരോ രം‌ഗവും ഇപ്പോഴും മനസ്സിലുണ്ട്.മുഹറം അവധിയില്‍ മകന്‍ അന്‍‌സാര്‍ നാട്ടിലെത്തി.എല്ലാവരും നോമ്പെടുത്തു ഒരുമിച്ച്‌ നോമ്പ്‌ തുറന്നു.സഹോദരന്‍ ഹമീദ്‌ക്കയും അന്ന്‌ വീട്ടിലെത്തിയിരുന്നു.ഇഫ്‌താറിനു ശേഷം ഉമ്മയുടെ ചില ആശങ്കകള്‍ ദൂരീകരിക്കാനാകുന്ന പ്രവാചകാധ്യാപനങ്ങള്‍ പറഞ്ഞു കൊടുത്തു. അന്നേദിവസം രാത്രി എല്ലാവരും കൂടെ ദീര്‍‌ഘനേരം പ്രാര്‍‌ഥനയും നടത്തി.മനസ്സിലുണ്ടായിരുന്ന അസ്വസ്ഥകള്‍ നീങ്ങിയെന്നും എല്ലാം അല്ലാഹുവില്‍ ഭരമേല്‍‌പ്പിക്കുന്നു എന്നും ഉമ്മ പറഞ്ഞു.ഭയപ്പെടേണ്ട അടുത്ത ദിവസം തൃശൂര്‍ ആശുപത്രിയിലേയ്‌ക്ക്‌ പോകാമെന്നു സമാശസിപ്പിച്ചു.

2017 ഒക്‌ടോബര്‍ രണ്ടിന്‌ വൈകുന്നേരം എല്ലാവരും കൂടെയുള്ള തൃശൂര്‍ യാത്ര ഈ സന്തുഷ്‌ട കുടും‌ബത്തിന്റെ ഉമ്മൂമയുമായുള്ള അനര്‍‌ഘ നിമിഷങ്ങള്‍ സമ്മാനിച്ച അവസാന യാത്രയായിരിക്കുമെന്നു നിനച്ചതേയില്ല. മരണത്തിന്റെ തൊട്ടു മണിക്കൂറുകള്‍‌ക്ക്‌ മുമ്പ്‌വരേയും തന്നെ സന്ദര്‍‌ശിക്കാനെത്തിയവരെ വേണ്ടത് പോലെ  പരിഗണിക്കാന്‍ പരിചരിക്കാന്‍ മക്കള്‍‌ക്ക് നിര്‍‌ദേശം നല്‍‌കുന്നതില്‍ അവര്‍ പ്രത്യേകം ജാഗ്രത കാണിച്ചിരുന്നു.

ഉമ്മ ഞങ്ങള്‍‌ക്ക്‌ വേണ്ടി പ്രാര്‍‌ഥിക്കണമെന്ന് അവസരോചിതമായി  ഇളയ സഹോദരി നേര്‍‌ത്ത സ്വരത്തില്‍ ആവശ്യപ്പെട്ടപ്പോള്‍, നോക്കട്ടെ ഓര്‍‌മ്മയില്‍ വരുന്നതിനെക്കുറിച്ചൊക്കെ പടച്ചോനോട്‌ പറഞ്ഞു നോക്കാം... എന്ന നര്‍‌മ്മം പറഞ്ഞു ചിരിപ്പിക്കുകയും കരയിപ്പിക്കുകയും ചെയ്‌ത സ്‌നേഹ നിധിയായ പൊന്നുമ്മ.

2017 ഒക്‌ടോബര്‍ നാലിനു വൈകുന്നേരം പ്രത്യേക പരിചരണ വിഭാഗത്തില്‍ പ്രവേശിപ്പിച്ചു.പാതിരായ്‌ക്ക്‌ ശേഷം സങ്കീര്‍‌ണ്ണമാണെന്ന അറിയിപ്പ്‌  നല്‍‌കപ്പെട്ടു.അഥവാ 2017 ഒക്‌ടോബര്‍ 5 (ചന്ദ്രമാസ കണക്കനുസരിച്ച്‌ ഹിജ്‌റ 1439 മുഹറം 15) പുലര്‍‌ച്ചയ്‌ക്ക്‌  ഒന്നരയോടെ മരണത്തിന്റെ അനുഗ്രഹത്തിന്റെ മാലാഖമാരുടെ സാന്നിധ്യം ഞങ്ങള്‍ തിരിച്ചറിഞ്ഞു. ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന എല്ലാ മക്കളും ഞാനും കുടും‌ബിനിയും മക്കളും ഉമ്മയുടെ അന്ത്യയാത്രയ്‌ക്ക്‌ സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു.

ഉമ്മയുടെ വേര്‍‌പാടിനു ശേഷം വര്‍‌ഷങ്ങള്‍ പിന്നിട്ടിട്ടും മുല്ലശ്ശേരി അബ്‌സ്വാര്‍ കോര്‍‌ണറില്‍ നൊമ്പരപ്പെടുത്തുന്ന ശാന്തത ഇപ്പോഴും  തളം കെട്ടിനില്‍‌ക്കുന്ന പ്രതീതി.

വാര്‍‌ദ്ധക്യ സഹജമായ നേര്‍‌ത്ത ചില അടയാളങ്ങള്‍ പോലും പൂനിലാവൊളിയുള്ള തൂമന്ദഹാസത്തിലൊളിപ്പിച്ചു വെച്ച ഞങ്ങളുടെ ഉമ്മ.. ഉമ്മൂമ ശാന്തിയുടെ സമധാനത്തിന്റെ ലോകത്തേയ്‌ക്ക്‌ യാത്രയായിട്ട്‌ നീണ്ട ഏഴുവര്‍‌ഷങ്ങള്‍.

പ്രാര്‍‌ഥനാ പൂര്‍‌വ്വം.
മഞ്ഞിയില്‍
15.01.1446



Wednesday, May 22, 2024

നന്ദി ആരോട് ചൊല്ലേണ്ടു ഞാന്‍...

ഏപ്രില്‍ രണ്ടാം വാരം മുതല്‍ നാട്ടിലുണ്ട്.പുസ്‌തക പ്രകാശനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട തിരക്കുകളിലായിരുന്നു.ഉഷ്‌ണമേഖലകളായി അറിഅയപ്പെടുന്ന ചുട്ടുപൊള്ളുന്ന പ്രദേശങ്ങളെ വെല്ലുന്ന ചൂട് അസഹ്യമായിരുന്നു. മെയ്‌ ആദ്യവാരം മുതലാണ്‌ കാലാവസ്ഥയില്‍ ചെറിയൊരു മാറ്റം അനുഭവപ്പെട്ട് തുടങ്ങിയത്.

പ്രസാധകരോടും പ്രിയപ്പെട്ടവരോടും കൂടിയാലോചിച്ച്, സച്ചിദാനന്ദന്‍ സാറിന്റെ സമയവും സൗകര്യവും കൂടെ പരിഗണിച്ച് മെയ്‌ 20 ന്‌ സാഹിത്യ അക്കാഡമി വൈലോപ്പിള്ളി ഹാളില്‍ 'മഞ്ഞു തുള്ളികളുടെ' പ്രകാശനം നടത്താന്‍ തീരുമാനിച്ചു.

വചനം ഡയറക്‌ടര്‍ സിദ്ദീഖ് കുറ്റിക്കാട്ടൂര്‍,സക്കീര്‍ ഹുസൈന്‍ തൃശൂര്‍,അഡ്വ.ഖാലിദ് അറക്കല്‍,എ.വി.എം ഉണ്ണി എന്നിവരും പ്രിയപ്പെട്ടവരും ആദ്യാന്തം കൂടെയുണ്ടായിരുന്നു.പ്രഭാഷകരുടെ എണ്ണം കുറച്ചു കൊണ്ട് പരമാവധി ചുരുങ്ങിയ അജണ്ട എന്നതായിരുന്നു പൊതുവെ സ്വീകരിക്കപ്പെട്ടത്.പുസ്‌തകത്തിന്റെ പകര്‍‌പ്പും അജണ്ടയും മുന്‍‌കൂട്ടി അതിഥികള്‍‌ക്ക് കൈമാറി.പ്രകാശന വാര്‍‌ത്താ വര്‍‌ത്തമാനങ്ങള്‍ സോഷ്യല്‍ മീഡിയകളില്‍ പങ്കുവെച്ചു.പ്രത്യേകം നിര്‍‌ദേശിക്കപ്പെട്ടതിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തില്‍ തൃശൂര്‍ പ്രസ്സ്ക്ലബ്ബിലെ മീഡിയാ ന്യൂസ് ബോക്‌സുകളില്‍ വാര്‍‌ത്താ കുറിപ്പുകള്‍ നല്‍‌കി.തൊട്ടടുത്ത ദിവസം സ്ഥിരമായി വായിക്കുന്ന പത്രത്തില്‍ ഒഴികെ എല്ലാ പത്ര  മാധ്യമങ്ങളിലും  'ഇന്നത്തെ പരിപാടിയില്‍' പ്രകാശന വാര്‍‌ത്ത സ്ഥലം പിടിച്ചു.

മെയ്‌ 20 മാനം കൂടുതല്‍ കനക്കുന്നതായി അനുഭവപ്പെട്ടിരുന്നു.വചനം ഡയറക്‌ടര്‍ സിദ്ദീഖ് കുറ്റിക്കാട്ടൂരും പി.ടി കുഞ്ഞാലിമാഷും നേരത്തോടെ തൃശൂരില്‍ എത്തും വിധം കോഴിക്കോട് നിന്നും യാത്ര പുറപ്പെട്ട് മധ്യാഹ്നത്തോടെ തൃശൂരില്‍ എത്തിയിരുന്നു.അറക്കല്‍ ഖാലിദും എ.വി.എം ഉണ്ണിയും നാല്‌ മണിക്ക് മുമ്പ് തന്നെ സാഹിത്യ അക്കാഡമിയില്‍ സാന്നിധ്യം അറിയിച്ചു.ഡോ.സലീല്‍ ഹസന്‍ അനിവാര്യമായ കാരണത്താല്‍ പങ്കെടുക്കാന്‍ കഴിയില്ല എന്ന് അറിയിച്ചതിനാല്‍ സൈനബ് ചാവക്കാടിനെ പുസ്‌തകം സ്വീകരിക്കാന്‍ ചുമതലപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.സൈനബ് ചാവക്കാടും മഞ്ഞിയിൽ കുടും‌ബംവും ഒരുമിച്ചായിരുന്നു സാഹിത്യ അക്കാഡമിയില്‍ എത്തിയത്.

വൈകുന്നേരം 5.15 നാണ്‌ അജണ്ട പ്രകാരം പരിപാടി തുടങ്ങേണ്ടത്.വേദിയും ശബ്‌ദ സം‌വിധാനവും ബന്ധപ്പെട്ടവര്‍ ക്രമീകരിച്ചു.ഞങ്ങൾ സച്ചിദാനന്ദന്‍ സാറിന്റെ ഓഫീസില്‍ ചെന്നു കണ്ടു കൃത്യസമയത്ത് തന്നെ പരിപാടി ആരം‌ഭിക്കുമെന്നു ഓര്‍‌മ്മപ്പെടുത്തി.

പരിപാടി തുടങ്ങാനുള്ള സമയം അടുക്കും തോറും നെഞ്ചിടിപ്പ് കൂടിക്കൊണ്ടിരുന്നു.ഏറെ പ്രതീക്ഷയുണ്ടായിരുന്ന സഹോദരങ്ങള്‍ ആരും ഹാജറുണ്ടായിരുന്നില്ല.

പ്രിയപ്പെട്ടവരും ബന്ധുമിത്രാധികളും അവസരത്തിനൊത്ത് ഉണര്‍‌ന്നതിനാല്‍ യഥാ സമയം പരിപാടി ആരം‌ഭിക്കാന്‍ സാധിച്ചു.

വിമല്‍ വാസുദേവിന്റെ ശബ്‌ദത്തില്‍ പൊന്നുമ്മ എന്ന കവിതയുടെ ശബ്‌ദലേഖനം വൈലോപ്പിള്ളിഹാളില്‍ പ്രതിധനിച്ചപ്പോള്‍ എന്തു കൊണ്ടോ ഹൃദയം നൊന്തു.

ഒരു അക്കാഡമിക് പ്രഭാഷണമൊന്നും ചെയ്യാനുദ്ദേശിക്കുന്നില്ല എന്ന്  സച്ചിദാനന്ദന്‍ സാര്‍ ആമുഖമായി പറഞ്ഞുവെങ്കിലും ഒന്നാന്തരം ക്ലാസിക് പ്രഭാഷണത്തിന്‌ സദസ്സ് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു.അധ്യക്ഷന്‍ പി.ടി കുഞ്ഞാലി മാഷ് തന്റെ സ്വതസിദ്ധ ശൈലിയില്‍ സദസ്സിന്റെ മനം കവര്‍‌ന്നു.അറക്കലും ഖുറൈഷിയും സൈനബും  സക്കീര്‍ ഹുസ്സൈനും വചനം സിദ്ദീഖും തങ്ങളുടെ ഊഴങ്ങള്‍ ഹൃദയാവര്‍‌ജ്ജകമാക്കി.ഇര്‍‌ഫാന കല്ലയില്‍ മഞ്ഞിയില്‍ കവിതക്ക് ചിറക് തുന്നിയപ്പോള്‍ സദസ്സിലുള്ളവരും കൂടെ പറന്നു.കവിക്ക് പറയാനുള്ളത് പുസ്‌തകത്തിലുണ്ടെന്നായിരുന്നു കവിയുടെ മറുപടി.പൊന്നുമ്മക്ക് വേണ്ടി സമര്‍‌പ്പിച്ച പുസ്‌തകം എന്നു തൊണ്ടയിടറാതെ പറയാന്‍ കഴിയാത്ത കവി എന്തു മറുപടിപറയാനാണ്‌.

എല്ലാ മം‌ഗളമായി തീരുന്നത് വരെ ആദരണീയനായ സച്ചിദാനന്ദന്‍ സാര്‍ വേദിയിലുണ്ടായിരുന്നു.

വാര്‍‌ത്തകള്‍ ഓണ്‍ ലൈന്‍ ഓഫ് ലൈന്‍ ഇതരമീഡിയകള്‍ എല്ലാം പ്രാധാന്യം ചോരാതെ പ്രസിദ്ദീകരിച്ചു.പ്രിയപ്പെട്ട പത്രം ഇവിടെയും നിരാശരാക്കി. 

പ്രസാധനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ആദ്യാന്തം എല്ലാ അര്‍‌ഥത്തിലും സഹകരിച്ചവര്‍‌ക്കും സഹായിച്ചവര്‍‌ക്കും പ്രാര്‍‌ഥിച്ചവര്‍‌ക്കും നന്ദി പ്രകാശിപ്പിക്കുന്നു.

=============

അബ്‌ദുല്‍ അസീസ് മഞ്ഞിയില്‍

Tuesday, May 21, 2024

മഞ്ഞു തുള്ളികള്‍

തൃശൂര്‍:അസീസ് മഞ്ഞിയിലിന്റെ മഞ്ഞു തുള്ളികള്‍ എന്ന കവിതാസമാഹാരം പ്രൊ.കെ സച്ചിദാനന്ദന്‍ പ്രകാശനം ചെയ്‌തു.സാഹിത്യ അക്കാഡമി വൈലോപ്പിള്ളി ഹാളില്‍ വെച്ച് നടന്ന ശാന്ത ഗം‌ഭീരമായ സദസ്സില്‍ കവയിത്രി സൈനബ് ചാവക്കാട് പുസ്‌തകം ഏറ്റുവാങ്ങി.

തന്റെ ബോധ്യങ്ങള്‍ ഹൃദ്യമായും സൂക്ഷ്‌മമായും അനുവാചകനെ ധരിപ്പിക്കാനുള്ള ആസ്വദിപ്പിക്കാനുള്ള കവിയുടെ ശ്രമങ്ങളാണത്രെ കവിതകള്‍.പ്രൊ.കെ സച്ചിദാനന്ദന്‍ അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. കാവ്യഭാഷയിൽ മിടിക്കുന്ന ഒരു സൂക്ഷ്മ വാദ്യമാണ് മഞ്ഞു തുള്ളികളിലെ ഓരോ കവിതയും.അനുഭവം മാത്രമല്ല ചരിത്രവും  സ്വപ്നകാമനകളും സത്യസാക്ഷ്യവും സ്വത്വകാംക്ഷയും നീതിബോധവും സന്ദേഹവും കവിതയിൽ പൊലിക്കുന്നു.മഞ്ഞു തുള്ളികള്‍ പോലെ നിഷ്‌കളങ്കമാണ്‌ മഞ്ഞിയില്‍ കവിതകള്‍.പറഞ്ഞറിയിക്കാന്‍ കഴിയാത്ത അനുഭൂതി ലോകങ്ങളെ ആവിഷ്‌ക്കരിക്കുന്നതാണ്‌ കവിത.വര്‍‌ത്തമാന കാലവും ലോകവും രാഷ്‌ട്രീയവും എല്ലാം കൃത്യമായി അടയാളപ്പെടുത്തുന്നതാണ്‌ ഈ കവിതാ സമാഹാരം.സദസ്സ് വിലയിരുത്തി.

സാഹിത്യ നിരൂപകന്‍ പി.ടി കുഞ്ഞാലി മാഷിന്റെ അധ്യക്ഷതയില്‍ ചേര്‍‌ന്ന പ്രകാശനച്ചടങ്ങില്‍,എ.വി.എം ഉണ്ണി പുസ്‌തക പരിചയം നടത്തി.സൈനബ് ചാവക്കാട്,സക്കീര്‍ സാഹിബ് (തനിമ),സൈനുദ്ദീന്‍ ഖുറൈഷി തുടങ്ങിയവര്‍ ആശം‌സകള്‍ നേര്‍‌ന്നു.ഇര്‍‌ഫാന കല്ലയില്‍ താഴ്‌വരയുടെ കണ്ണീര്‍ എന്ന മഞ്ഞിയിലിന്റെ കവിത ആലപിച്ചു.അസിസ് മഞ്ഞിയില്‍ മറുപടി പറഞ്ഞു.ശ്രീ വിമല്‍ വാസുദേവ് ആലപിച്ച പൊന്നുമ്മ എന്ന കവിതയുടെ ശബ്‌ദലേഖനത്തോടെ പ്രാരം‌ഭം കുറിച്ച സായാഹ്ന സം‌ഗമത്തില്‍ അഡ്വ.അറക്കല്‍ ഖാലിദ് സ്വാഗതമാശം‌സിച്ചു.വചനം ഡയറക്‌ടര്‍ സിദ്ദീഖ് കുറ്റിക്കാട്ടൂര്‍ നന്ദി പ്രകാശിപ്പിച്ചു.

----------------------------

ഏകാധിപത്യത്തിനെതിരേയുള്ള  നിരന്തര പ്രതിരോധമാവണം കവിത".

സച്ചിദാനന്ദൻ

"മഞ്ഞുതുള്ളികൾ " പ്രകാശനം ചെയ്തു.

തൃശൂർ: നമ്മുടെ രാജ്യത്തെ സമഗ്രമായി ഗ്രസിക്കുന്ന മഹാവിപത്താണ് അരിച്ചിറങ്ങുന്ന ഫാഷിസവും അത് മുന്നോട്ട് വെയ്ക്കുന്ന ഏകാധിപത്യ ജ്വരവും.

പ്രകൃതിക്ഷോഭങ്ങൾ മനുഷ്യനെ ദുഃഖിതനാക്കുന്നു. അതേ പോലെ സമഗ്രാധിപത്യവും സ്വേച്ഛാധിപത്യവും നമ്മെ സംഘർഷത്തിലാക്കുന്നു. എപ്പോഴാണ് നാം അപരമാക്കപ്പെടുന്നതെന്നത് രാജ്യത്തെ വലിയൊരു വിഭാഗം പൗരൻമാരുടെ വേവലാതിയാണ്. മത ന്യൂനപക്ഷങ്ങൾ ഇന്നിന്ത്യയിൽ ഒരു ദുരിത സാനുവിലാണ്. അസത്യങ്ങൾ സത്യങ്ങളായി അവതരിക്കുന്നു.

ഈ ഭീകരാവസ്ഥ നിലനിൽക്കുന്ന സാമൂഹിക അന്തരീക്ഷത്തിൽ കവിതകൾ തീക്ഷണമായ പ്രതിരോധമായി മാറണമെന്ന് പ്രൊഫ: സച്ചിതാനന്ദൻ അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.

അസീസ് മഞ്ഞിയിലിൻ്റെ മഞ്ഞുതുള്ളികൾ " എന്ന കവിതാ സമാഹാരം തൃശൂർ സാഹിത്യ അക്കാഡമിയിലെ വൈലോപ്പള്ളി ഹാളിൽ പ്രകാശനം ചെയ്തു സംസാരിക്കുകയായിരുന്നു അദ്ദേഹം.കവയിത്രി സൈനബ് ചാവക്കാട് പുസ്തകം ഏറ്റുവാങ്ങി.

ഏത് ജനതയുടേയും സന്തോഷത്തിലും ആഘോഷത്തിലും കവിയുണ്ടാവും, അവരുടെ ദു:ഖത്തിൽ വിശേഷിച്ചും. അതയാളുടെ അവതാരലക്ഷ്യമാണ്", സച്ചിദാനന്ദൻ ഓർമിപ്പിച്ചു.

കവികളും കലാകാരന്മാരും ഒരേ ഗോത്രത്തിൽ നിന്നാണ് വരുന്നത്. ആ ഗോത്രം മനുഷ്യ ഗോത്രമാണ്. അവരുടെ സുരക്ഷ കവിയുടെ ധർമമാണ് ''തൻ്റെ ഗോത്രം എന്ന കവിത ചൊല്ലിക്കൊണ്ട് അദ്ദേഹം തുടർന്നു.

സാഹിത്യ നിരൂപകനും, എഴുത്തുകാരനുമായ പി.ടി. കുഞ്ഞാലി അധ്യക്ഷതവഹിച്ചു. കവിതയുടെ സൂക്ഷ്മമണ്ഡത്തിലേക്കിറങ്ങി പി ടി കുഞ്ഞാലി നടത്തിയ നിരീക്ഷങ്ങളെ ഏറ്റെടുത്തു കൊണ്ടാണ് സച്ചിതാനന്ദൻ പ്രഭാഷണം മുഴുമിപ്പിച്ചത്.

ഇർഫാന കല്ലയിൽ കവിതാലാപനം നടത്തി.മാധ്യമപ്രവർത്തകൻ സക്കീർ ഹുസൈൻ തൃശൂർ, സൈനുദ്ദീൻ ഖുറൈശി എന്നിവർ ആശംസകൾ നേർന്നു.

തൻ്റെ മാതാവിന് സമർപ്പിച്ച കവിതാ സമാഹാരത്തെ കുറിച്ച് കവി അസീസ് മഞ്ഞിയിൽ സംസാരിച്ചത് വികാരഭരിതനായാണ്.ഖാലിദ് അറക്കൽ സ്വാഗതവും സിദ്ദീഖ് കുറ്റിക്കാട്ടൂർ നന്ദിയും പറഞ്ഞു.കോഴിക്കോട് വചനം പബ്ലിഷിംഗ് ഹൗസാണ് പ്രസാധകർ.

-------

വചനം

Thursday, May 2, 2024

തെളിനീര്‌

ഉഷ്‌ണകാലം ഇത്രയും ചുട്ടു പഴുപ്പിക്കുന്ന വിധമൊന്നും അനുഭവപ്പെട്ടിട്ടില്ല. കാലാവസ്ഥയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് അധികൃതരുടെ മുന്നറിയിപ്പുകള്‍ അതിവര്‍‌ഷക്കാലത്ത് കേള്‍‌ക്കാറുള്ളതിലും കൂടുതല്‍ ഈ കടുത്ത വേനലില്‍ മീഡിയകളിലൂടെ പ്രസരിക്കുന്നുണ്ട്.

മുല്ലശ്ശേരി കുന്നും പുറത്താണ്‌ എന്റെ വീട്.ഇരുപത്തിയഞ്ച് അടി താഴ്‌ചയുള്ള സ്വാഭാവികമായ കല്‍‌കിണറ്റില്‍ ജലലഭ്യതയില്‍ നേരിയ കുറവ് ഉണ്ടാകാറുണ്ടെങ്കിലും ജലമുപയോഗിക്കുന്നതില്‍ ചെറിയൊരു ജാഗ്രതയുണ്ടായാല്‍ പരിഹരിക്കാവുന്ന പ്രശ്‌നമേ ഉണ്ടാകുമായിരുന്നുള്ളൂ.എന്നാല്‍ ഇത്തവണ കിണറ്റിന്റെ നെല്ലിപ്പടി ശരിക്കും വെളിവായി.ചെറിയൊരു കുഴിയില്‍ ഇത്തിരിവെള്ളം.അതില്‍ പോലും വശങ്ങള്‍ ഇടിഞ്ഞ് മണ്ണ് വീണ്‌ ചെളിവെള്ളമാകുന്ന അവസ്ഥയും.ഏതായാലും കിണര്‍ വൃത്തിയാക്കാന്‍ തീരുമാനിച്ചു.ഒപ്പം മണ്ണിടിച്ചലിനു പരിഹാരമുണ്ടാക്കാനും.കിണര്‍ വൃത്തിയാക്കാനും കിണറ്റിന്റെ വിസ്‌താരത്തിനൊത്ത കളിമണ്‍ വാര്‍‌പ്പുകള്‍ ഇറക്കാനും  പരിചയസമ്പന്നരായ ജോലിക്കാരെ ഏല്‍‌പിച്ചു.

കോരിയെടുക്കാത്ത കിണറുകളില്‍ പ്രാണവായുവിന്റെ അളവ് വേണ്ടത്ര ഉണ്ടാകുകയില്ല.പകരം കാർബൺ മോണോക്സൈഡ് പോലെയുള്ള വിഷവാതകങ്ങളായിരിക്കും ഉണ്ടാകുക.തൊട്ടി ഉപയോഗിച്ചു വെള്ളം കോരിയെടുക്കാത്തതിനാൽ വെള്ളം ഇളകുന്നില്ല. ഇങ്ങനെയുള്ള കിണറുകളിൽ ആവശ്യത്തിനു ശുദ്ധവായു കാണില്ല.കിണറ്റിലിറങ്ങുന്നതിനു മുൻപായി ശുദ്ധവായു ഉണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കണം. ഇതിനായി മെഴുകുതിരി ജലനിരപ്പിനു മുകളിലെത്തിക്കണം. പെട്ടെന്ന് കെട്ടുപോയാൽ ശുദ്ധവായു ഇല്ലെന്ന് ഉറപ്പിക്കാം. പ്രാണവായു എത്തിക്കാൻ പച്ചിലകൾ കെട്ടിയ വലിയ കമ്പ് കയറിൽക്കെട്ടി വെള്ളത്തിനു മുകളിലെത്തിച്ച് പലതവണ ഉയർത്തുകയും താഴ്ത്തുകയും ചെയ്യണം. വിഷവാതകം പുറത്തു പോകാൻ ഇതു സഹായിക്കും. കിണറ്റിലിറങ്ങുമ്പോൾ കയറിന്റെ ഒരറ്റം അരയിൽ കെട്ടിയതിനുശേഷം മറ്റേ അറ്റം ബലമുള്ള മരത്തിലോ മറ്റോ കെട്ടണം. കിണറ്റിലിറങ്ങുന്ന സമയത്ത് അബോധാവസ്ഥയിലായാൽ പെട്ടെന്ന് വലിച്ചുകയറ്റാൻ ഇതു സഹായിക്കും. 

ചുരുക്കത്തില്‍ എല്ലാ മുന്‍ കരുതലോടും ജ്രാഗതയോടെയും കിണര്‍ ശുചീകരണം കഴിഞ്ഞു. കളിമണ്ണു കൊണ്ടുണ്ടാക്കിയ നാല്‌ വാര്‍‌പ്പുകള്‍ ഇറക്കി.കളിമണ്‍ വാര്‍‌പ്പ് വൃത്തത്തിന്‌ .ചുറ്റിലും കരിങ്കല്ല് ചീളുകള്‍ പാകി. കിണറ്റിന്റെ ഏറ്റവും ആഴത്തില്‍ ഇടിഞ്ഞു നില്‍‌ക്കുന്ന മണ്ണ്‌ വീണ്ടും കിണറ്റില്‍ വീഴുന്ന സാഹചര്യം റിങ്ങുകള്‍ ഇറക്കുന്നതോടെ ഇല്ലാതായി.കണ്ണീര്‌ പോലെയുള്ള തെളിനീര്‌ കൊണ്ട് കിണര്‍ സമൃദ്ധം.ദൈവത്തിന്‌ സ്‌തുതി.